---

Levensdelicten 1893- overzicht

in aanbouw

Moord-, doodslag- en mishandeling met dodelijke afloop-zaken
[OO] = onopgelost
[?] = onduidelijk of deze zaak al dan niet is opgelost

Onopgeloste zaken zijn die zaken waarin iemand op gewelddadige wijze om het leven is gebracht door één of meerdere anderen, maar waar uiteindelijk niemand voor veroordeeld is.

2 Februari 1893. Doodslag te Amsterdam (NH)
13 Februari 1893. Doodslag te Etten (NB)
10 Maart 1893. Mishandeling/dood te Zundert (NB)
12 Maart 1893. Kindermoord te Ellewoutsdijk (ZL)
13 Maart 1893. Doodslag te Amsterdam (NH)
26 Maart 1893. Moord te Oss (NB)
27-31 Maart 1893. Moord te Escharen (NB) [OO]
1 April 1893. Doodslag te Vlissingen (ZL)
± 17 April 1893. Kindermoord te Beek (NB)
22/23 April 1893. Doodslag te Den Haag (ZH)
6/7 Juni 1893. Moord en zelfmoord te Arnhem (GL)
4 Juli 1893. Moord te Ees (Dr)
7 Juli 1893 / 30 augustus 1893. Twee vermissingen, NL [OO]
? Augustus 1893. Kindermoord te Den Helder (NH)
13 Augustus 1893. Moord te Bellingwolde (Gr)
30 augustus 1893. Drievoudige moord. Marolleput (Oostburg, ZL)
25 September 1893. Mishandeling/dood te Vught (NB)
7 Oktober 1893. Mishandeling/dood te Amsterdam (NH)
16 Oktober 1893. Doodslag te Sittard (L)
22 Oktober 1893. Moord te Halfweg (NH)
2 November 1893. Moord te Assen (Dr) [OO]

naar boven

---

De zaken

5 Februari 1893. Doodslag te Amsterdam (NH)
Slachtoffer: Hendrik de Sallis (39)
Status: opgelost.


Amsterdam, ca. 1893. De stad telde toen ruim 400.000 inwoners
Bron afbeelding: www.topotijdreis.nl

In de Koestraat, een steeg in de Amsterdamse binnenstad, steekt Henry Bong (achternaam ook gespeld als 'Bouk' en ' Bonk') de nieuwe vriend van de ex van zijn huisgenoot neer, waardoor deze komt te overlijden. Hij wordt veroordeeld tot 5 jaar. Zijn verdediger vraagt beroep aan; onbekend of dit is doorgezet.

Algemeen Handelsblad, 7 februari 1893: "In de Koestraat nr. 12 woont zekere Raamsdonk, kartonwerker van beroep, met zijn vriend Bouk. De eerste is getrouwd met A. P. Franke, maar verkeert reeds gedurende langen tijd met haar in onmin. Zij vertoeft dan ook sedert eenige jaren met hare kinderen in eene andere woning. Zaterdagavond moet het echtpaar elkander in de Kalverstraat ontmoet hebben, waarbij het lang niet malsch is toegegaan. Omstreeks half twee kwam zij 's nachts aan het huis van haar man in gezelschap van zekeren H. de Sallis. Er werd aan de deur geklopt, en toen Raamsdonk merkte, dat het zijn vrouw was en omgekeerd de vrouw haar man gewaar word, begon het leventje opnieuw, en ten slotte ging Raamsdonk met z'n vriend Bouk naar beneden. Eerst had er eene schermutseling tusschen man en vrouw plaats; doch toen De Sallis tusschen beiden kwam, vloog Bouk op hem aan en bracht hem met een scherp voorwerp eenige steken toe. Bewusteloos viel De Sallis neer. Op dat oogenblik kwam de politie toeschieten. Commissaris Stork nam direct Raamsdonk en Bouk in hechtenis en De Sallis werd naar het Binnengasthuis vervoerd, waar hij gisteravond om 7 uur is overleden.

Raamsdonk staat bekend als een zeer oppassend man en bijna alle bewoners van de  Koestraat  nemen zijn partij op."

Bronnen

Stadsnieuws. Algemeen Handelsblad, 07-02-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166028:mpeg21:a0013
Binnenlandsche Berichten. Delftsche courant, 12-02-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000117887:mpeg21:a0020
Moorden te Amsterdam. Nieuwe Tilburgsche Courant, 12-02-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010154495:mpeg21:a0039
Stadsnieuws. De Tijd, 13-02-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385524:mpeg21:a0011
Rechtszaken. Haagsche courant, 05-04-1893
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000120451:mpeg21:p002
Binnenland. Leeuwarder courant, 06-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010591578:mpeg21:a0003

naar boven

---

13 Februari 1893. Doodslag te Etten (NB)
Slachtoffer: Joseph Kühl (36)
Status: opgelost.

De 12- of 13-jarige* Pieter Jongmans steekt op de straatweg van Etten naar Breda de 36-jarige Joseph Kühl (of Kuhl) neer, nadat deze, volgens de jongen, hem een klap gegeven heeft. Hij wordt tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld.

Rotterdamsch Nieuwsblad: "Een somber drama werd heden voor de rechtbank te Breda afgespeeld. Als beklaagde toch verscheen een 13-jarige knaap uit  Etten, Pieter Jongmans genaamd, onder de zware aanklacht van in den avond van 13 Februari jl. onder de gemeente  Etten  en Leur Joseph Kühl opzettelijk een steek met een mes te hebben toegebracht, tengevolge waarvan deze onmiddellijk is overleden.

In deze treurige zaak werden zes getuigen (een tevens als deskundige) gehoord, terwijl de jeugdige beklaagde zijne verdediging had opgedragen aan den heer mr. Max Van Dam, advocaat te Breda. Uit het getuigenverhoor bleek, dat de verslagene ongunstig en de beklaagde uiterst gunstig aangeschreven staat.

De Beklaagde legde een volmondige bekentenis af en nam een berouwvolle houding aan. Hij beweerde door den verslagene op den straatweg van  Etten  naar Breda geslagen te zijn. Het O.M. eischte vijf jaar gevangenis-straf. De verdediger wees op art. 41 tweede lid, en concludeerde tot vrijspraak of een lichtere straf."

* Een geboorteakte van ene Pieter Jongmans uit 1879-1881 is niet te traceren. Wel die van een Petrus Jongmans, geboren 6 november 1880 te Rucphen (bij Roosendaaal, NB). Als de laaatste dezelfde was als de veroordeelde jongen, was hij dus 12 ten tijde van de doodslag en de veroordeling.

Bronnen

Geboorteakte Joseph Kuhl, Stadsarchief Breda.
Overlijdensakte Joseph Kuhl, Brabants Historisch Informatie Centrum,
's-Hertogenbosch.
Geboorteakte Petrus Jongmans. Brabants Historisch Informatie Centrum,
's-Hertogenbosch.
Rechtszaken. De Grondwet, 02-03-1893,
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMGARO01:000169004:mpeg21:p003
Doodslag. Rotterdamsch Nieuwsblad, 03-03-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166573:mpeg21:a0065
Doodslag. [Uitspraak: 3 jaar]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 11-03-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166580:mpeg21:a0072

naar boven

---

10 Maart 1893. Mishandeling met dood tengevolge te Zundert (NB)
Slachtoffer: Jacob Ederzeel (ca. 23)
Status: opgelost?

“Te Zundert bij Breda is Vrijdagavond een man door zijn schoonvader zoo gewond, dat hij aan de gevolgen overleed.

De man die getroffen werd, leefde met zijn vrouw in onmin en de vrouw vluchtte naar het ouderlijk huis. Daar kwam de man, zekere J., Vrijdagavond een bezoek brengen, toen hij begeerde zjjne vrouw te spreken, wat hem werd geweigerd.

De man werd driftig, sloeg een ruit stuk en nu werd de schoonvader driftig, greep een geweer en schoot zjjn schoonzoon in het been. De gewonde overleed spoedig daarna.” (De Standaard)

Bij de rechtzaak kwam naar voren dat het slachtoffer een relatie had gekregen met een van z'n schoonzussen en al de hele dag met een geladen geweer door Zundert had gelopen, op zoek naar zijn vrouw.

De neergeschoten man was Jean Joseph Henri Janssen. (Roermond, 6 februari 1854; overleden 10 maart 1893). Hij was op 12 januari 1892 gehuwd met Henriethe Honorine van Bergen (Zundert 8 juni 1871). Precies één jaar na de huwelijktrekking werd hun zoon Henri Gregoire geboren, dus op 12 januari 1893.

De weduwde herdtrouwde in 1895 met de 32-jarige Aluoisius Franciscus van den Heuvel. Hij was geboren in België.

De schoonvader in kwestie was Gregorius van Bergen (landbouwer en onbezoldigd rijksveldwachter, ca. 1838-?)

De eis tegen hem was één jaar en zes maanden gevangenisstraf wegens mishandelijk met dodelijk gevolg. De verdediging pleitte voor vrijspraak wegens noodweer. Hij is conform de eis veroordeeld.

Bronnen

Geboorte- en overlijdensakten.
Een moord. De Standaard, 15-03-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011133231:mpeg21:a0008
De moord te Zundert. Rotterdamsch Nieuwsblad, 15-03-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166583:mpeg21:a0077
Een noodlottig schot. Rotterdamsch Nieuwsblad, 13-04-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166606:mpeg21:a0072
Een noodlottig schot. Algemeen Handelsblad, 14-04-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166202:mpeg21:a0017
[Vonnis Rechtbank Breda]. Nieuwe Tilburgsche Courant, 16-04-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010154504:mpeg21:a0036

naar boven

---

12 Maart 1893. Kindermoord te Ellewoutsdijk (ZL)
Slachtoffer: naamloze baby (0)
Status: opgelost.


Ellewoutsdijk aan de Westerschelde, ca. 1893. Bron: www.topotijdreis.nl

Overlijdensakte gemeente Ellewoutsdijk, 12 maart 1893: "In de haven alhier is een kinderlijkje gevonden in een wit blikken trommel (cacaopoeder) van het vrouwelijk geslacht, leeftijd en herkomst onbekend, gewikkeld in twee wit linnen doeken met om haar hals een nauw dichtgehaald lintje."

Uit politieonderzoek wordt duidelijk dat het gevonden babylijkje het pasgeboren kind van de ongehuwde 25-jarige naaister Josefina Cornelia Strak is.

Ze heeft het babytje kort na de geboorte gewurgd. Ze wordt veroordeeld tot één jaar gevangenisstraf.

Josefina Strak kwam op 18 juli 1867 te Breskens ter wereld als onecht kind van Joseph Strak en Tannetje Cornelia de Neve. Haar ouders huwden in 1869 en erkenden haar toen.

Op 1 oktober 1898 huwde ze in Ellewoutsdijk met de 20-jarige timmermansknecht Jan de Landmeter. Het echtpaar verhuisde naar Middelburg en later Vlissingen. Ze kregen drie zonen en vier dochters. Eén zoon en alle dochters overleefden de kinderjaren; twee zoontjes stierven als baby. Er zijn geen aanwijzingen dat ook zij een onnatuurlijke dood stierven.

Josefina Strak overleed op 21 augustus 1938 te Vlissingen.

Bronnen

Geboorte, huwelijks- en overlijdensakten. Zeeuws Archief, Middelburg.

Kindermoord. Rotterdamsch Nieuwsblad, 31-05-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166644:mpeg21:a0073
Rechtzaken. Kindermoord. Rotterdamsch Nieuwsblad, 12-06-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166654:mpeg21:a0038

naar boven

---

13 Maart 1893. Doodslag te Amsterdam (NH)
Slachtoffer: Jacob Ederzeel (ca. 23)
Status: opgelost.


Oude Zijds Voorburgwal 129: het gebouw met de uitbouw op de eerste verdieping. Het steegje rechts is de Bethaniënstraat. Oktober 2016. Google Streetview, 2017.

Aan de Oude Zijds Voorburgwal 129, bij de Bethaniënstraat, runnen Julius Junge en diens vrouw Anna Dorothea Ernestina Uhly (26) het bierhuis 'Stadt Barmen'.

Anna Junge-Uhly, tijdens de rechtszaak: "Onder de bezoekers bevond zich geregeld een bende van vijf manspersonen, die wel bestelde en genoot, raasde en tierde, en nu en dan verwoestingen aanrichtte, maar dikwijls in het betalen achterwege bleef."

Op maandag 13 maart komt het vijftal weer in het café. Ze bestellen bier en sigaren, en verlaten daarna zonder te betalen de kroeg. Als Julius Junge en z'n vrouw hen volgen en naroepen dat ze moeten betalen, valt het vijftal de kastelein aan. Anna probeert nog de politie te hulp te roepen, maar agenten zijn nergens te bekennen.

Ze vlucht terug het café in, grijpt een revolver en gaat naar buiten. Het vijftal is bezig haar man tegen de grond te werken. Ze lost vijf schoten en raakt twee van de mannen. Eén van hen, ene Klinkert, bijgenaamd 'Bulletje de schoornsteenveger', raakt daardoor lichtgewond aan z'n pols.

Een ander, Jacob Ederzeel, bijgenaamd 'Mottige Jacob', wordt in zijn hoofd getroffen. Hij overlijdt enige dagen later in een gasthuis. Het Nieuws van den Dag, 26 april 1893: "Vóór zijn dood braakte hij een paar malen en bij die gelegenheid werd een groote hoeveelheid foezel (alcohol van zeer slechte qualiteit) verwijderd."

Anna, die zich beroept op zelfverdediging, wordt aangeklaagd wegens doodslag. De eis is één jaar en zes maanden gevangenisstraf. Tijdens het proces vertelt de verdediger, Mr. B.E. Asscher, in het Frans - omdat Anna dit nog niet weet - dat haar jongste kind enige dagen daarvoor is overleden. Zijn vurige pleidooi voor vrijspraak, noch welwillende woorden van de aanklager, Mr. Pelerin, bewegen de rechters tot complete vrijspraak. Ze wordt veroordeeld tot zes maanden cel.

Direct na het vonnis dient ze een gratieverzoek in. Dat, zover bekend, niet wordt ingewiligd.

Bronnen

NB: spelling namen als in krantenartikelen rond rechtszaak.

Poging tot moord. De Telegraaf, 14-03-1893
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110537400:mpeg21:a0032
(–) Vijf maandag-Houders... Haagsche Courant, 15-03-1893. [Linker kolom]
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000123823:mpeg21:p002
Moord? De Tijd, 15-03-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385550:mpeg21:a0007
Een moord. De Standaard, 15-03-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011133231:mpeg21:a0008
Korte berichten. Nieuwsblad van het Noorden, 19-03-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010894991:mpeg21:a0005
Amsterdamse rechtbank. [Uitgebreid zittingsverslag]. Het Nieuws van den Dag, 26-04-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010256050:mpeg21:a0133
Amsterdamse rechtbank. [Uitgebreid zittingsverslag; vervolg van stuk dd 26-04], Het Nieuws van den Dag, 02-05-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010093860:mpeg21:a0083
Moord. [Eis OM]. Rottterdamsch Nieuwsblad, 02-05-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166622:mpeg21:a0064
. [Vonnis]. Het Nieuws van den Dag, 15-05-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010093870:mpeg21:a0191
(…) Gratieverzoek. De Standaard, 17-05-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011133283:mpeg21:a0008

naar boven

---

26 Maart 1893. Moord te Oss
Slachtoffer: Geerard Hoekman (44)
Status: opgelost.

Wachtmeester der maréchaussee Geerard Hoekman loopt in een hinderlaag van criminelen. Hij wordt doodgeschoten.

Dit is de opzienbarendste moord die in 1893 in Nederland gebeurde, en veelvuldig beschreven.

"De rechtbank te 's Hertogenbosch heeft thans ook tegen Gijsbertus van Gelderen, Adrianus van Galen en Gratianus Johannes de Bie bevel tot gevangenhouding uitgevaardigd. Hun wordt daarbij ten laste gelegd dat zij verdacht worden van moord op den wachtmeester Hoekman, te Osch te zamen en in vereeniging met Anton van Berkum gepleegd in den nacht van 26 op 27 Maart jl.; in alle gevalle dat zij aan dien moord medeplichtig zijn door opzettelijk behulpzaam geweest te zijn bij het plegen van dat misdrijf of opzettelijke middelen of inlichtingen tot het plegen van dat misdrijf te hebben verschaft." (Tubantia, 26-04-1893)


Bronnen (o.a.)

[-]. De Rechtsbank te 's-Hertogenbosch... [Over arrestatievel voor medeplichtigen]. Tubantia, 26-04-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000040181:mpeg21:a0004
Jos Verkuijlen. 'Laffe moord op wachtmeester Hoekman mogen we nooit vergeten.' Omroep Brabant, 10-07-2017.
http://www.omroepbrabant.nl/?news/2670951103/Laffe+moord+op+
wachtmeester+Hoekman+mogen +we+nooit+vergeten.aspx

naar boven

---

27-31 Maart 1893. Moord te Escharen (NB)
Slachtoffer: Martinus Verhoeven (51 jaar)
Status: onopgelost.

Langerhouw, gemeente Escharen. Johanna van Dinter (ca. 1853-?), de vrouw van landbouwer Martinus Verhoeven, dient hem 's maandags soep op, die hij naar luciferskoppen vindt smaken. Kort na het eten moet hij overgeven en hij wordt zieker en zieker. Hij doet aangifte wegens vergiftiging, maar trekt deze aangifte weer in, naar verluid uit angst door zijn vrouw mishandeld te worden. 's Vrijdags overlijdt hij.

Lijkschouwing wijst uit dat hij inderdaad vergiftigd is. Bij huiszoeking vindt de politie inderdaad een halve doos lucifers, die ontdaan zijn van hun fosforkoppen. Johanna van Dinter wordt onder arrest geplaatst, op verdenking van moord.

Omdat het O.M. niet wettig en overtuigend bewijzen kan dat zij voor de vergiftiging verantwoordelijk is, wordt ze bij de rechtzitting vrijgesproken.

Volgens dagblad De Tijd was ze bepaald geen aardige vrouw. Op 13 apil 1893 bericht deze krant over haar: "Welk een pracht-exemplaar bedoelde vrouw is, leeren ons de volgende staaltjes van slim overleg. Van tijd tot tijd zond zij haar kinderen naar naburige gemeenten om aldaar, onder valsche voorgevens, tegen crediet goederen te bemachtigen.

De toeleg gelukte maar al te vaak en menige winkelier werd het slachtoffer van het sluwe wijf. Om alle sporen te doen verdwijnen, werden de kinderen bij hun tehuiskomst door het afsnijden van het hoofdhaar, het schroeien der wenkbrauwen, soms ook door ze met vitriool in 't gezicht te branden, onkenbaar gemaakt. De politie noch de bedrogenen herkenden dan bij onderzoek de kinderen en moesten geregeld onverrichter zake huiswaarts keeren."

In september 1893 meldt De Tijd nog: "Het liefhebbend vrouwtje uit  Escharen, indertijd verdacht haar echtgenoot te hebben vergiftigd, beproefde na haar vrijspraak zich in de Rijnprovincie als dienstmaagd te verhuren, terwijl haar kinderen ten laste van het armbestuur achterbleven. De duitsche boeren schijnen echter lang niet dom te zijn, althans zij begrepen spoedig met een extra-present-exemplaar te doen te hebben, dat door de politie in den kortst mogelijken tijd over de grenzen behoorde te worden gezet. Thans is de lieve weeuw zwervende."

Bronnen

NN. Soepmoord in Langenboom. Heemkundelangenboom.nl, 2015-2017.
https://www.heemkundelangenboom.nl/auw-nijs/soepmoord-in-langenboom
Binnenland. Nieuwsblad van het Noorden, 05-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010894998:mpeg21:a0005
Rechtszaken. Tilburgsche courant, 06-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010188638:mpeg21:a0017
Gemengd Nieuws. Het nieuws van den dag, 06-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010091735:mpeg21:a0086
Binnenlandsch Nieuws. Nieuwe Veendammer courant, 08-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMVEEN01:000081881:mpeg21:p001
Provinciaal Nieuws. De Peel- en Kempenbode, 12-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE01:000059121:mpeg21:a0007
Allerlei. De Tijd, 13-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385573:mpeg21:a0072
Rechtzaken. De Tijd, 06-07-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385649:mpeg21:a0011
(-) De Tijd, 20-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407039:mpeg21:a0011

naar boven

---

1 April 1893. Doodslag te Vlissingen


Vlissingen, circa 1893. Bron: http://www.topotijdreis.nl/

Op 11 maart 1893 vertrekt de stoomtanker Elbruz uit Philadelphia (VS) en meert op 29 maart 1893 aan in de haven van Vlissingen. Enkele dagen later breekt aan boord een dronkemansruzie uit. De 35-jarige Britse zeeman George Reevis steekt de 35-jarige Finse stoker Peter Abraham* dood, als deze tussenbeide komt in een ruzie tussen Reevis en een andere opvarende, ene Jacobson.

Reevis wordt tot vier jaar gevangenisstraf veroordeelt. Hij tekent geen hoger beroep aan. Opvallend aan deze zaak is vooral hoe snel Reevis voor de rechter kwam: al binnen twee weken na het dodelijk incident.

De SS Elbruz, in 1901 omgedoopt tot SS Ottowa, is op 6 februari 1921 voor het laatst gezien. Ze voer toen van Port Lobos naar Manchester.

* Naam als in krantenberichten; op overlijdensakte staat Pieter Abraham. Pieter is waarschijnlijk de fonetische variant op het Engelse Peter).

Bronnen

Overlijdensakte Pieter Abraham. Zeeuws Archief, Middelburg.
George Robinson and David Walter. Steam Ship Elbruz. Tyne built ships. [S.a.]
http://www.tynebuiltships.co.uk/E-Ships/Elbruz1888.html
Zeetijdingen. Buitenl. Havens. Rotterdamsch Nieuwsblad, 24-03-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166591:mpeg21:a0042
Zeetijdingen. Binnenl. Havens. Rotterdamsch Nieuwsblad, 01-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166597:mpeg21:a0040
Binnenland. Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant, 06-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMHCO01:000073006:mpeg21:p002
Rechtzaken. Manslag aan boord van een stoomschip.
Rotterdamsch Nieuwsblad, 11-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166604:mpeg21:a0065
Rechtzaken. Algemeen Handelsblad, 12-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166197:mpeg21:a0018
Gemengd Nieuws. Het nieuws van den Dag. 12-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010091740:mpeg21:a0111
Rechtzaken. De Tijd, 26-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385584:mpeg21:a0012

naar boven

---

± 17 April 1893. Kindermoord te Beek (NB)
Slachtoffer: naamloze baby (0)
Status: opgelost?

"Te Beek bij Breda heeft A. M., oud 31 jaren, die voor ongeveer 8 dagen was bevallen, haar  kind met een touw om den hals  geworgd  en daarna het lijkje in een zak gewikkeld en het onder de bedstede van haar broeder verborgen. Door de maréchaussée uit Breda is een onderzoek ingesteld en bovenstaande aan het licht gebracht. De daderes is in voorloopige hechtenis ter beschikking van den officier van justitie aldaar." (Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche Courant, 26-04-1893)

In de archieven konden namen van de betrokkenen en verdere gegevens over deze zaak (nog) niet achterhaald worden.

Bronnen

[Verdachte gearresteerd]. Het Nieuws van den Dag, 22-04-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010091749:mpeg21:a0006
Vervolg Binnenland. Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche Courant, 26-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSADB01:000018328:mpeg21:a0005

naar boven

---

22/23 April 1893. Doodslag te Den Haag (ZH)
Slachtoffer: NN
Status: opgelost?

"Omtrent den doodslag Zaterdagnacht te 's Gravenhage bedreven, is nog het volgende mede te deelen: De verslagene is op den schedel getroffen met een houten rol, gebruikt voor lood-omwikkeling. De slag werd toegebracht, toen de aangevallene met een der beide aanvallers aan het worstelen was. Het is gebleken, dat de twee verdachten door hun slachtoffer waren uitgedaagd na een eersten twist en dat de daders niet beschonken waren. De verdachten zijn naar het huis van bewaring gebracht. Het ljjk is door geneeskundigen geschouwd."(NvhN)


Bronnen

De moord te 's Gravenhage. Nieuwsblad van het Noorden, 28-04-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895008:mpeg21:a0003

naar boven

---

6/7 Juni 1893. Moord en zelfmoord te Arnhem
Slachtoffer: Detje Cecilia Agatha Strick van Linschoten (32)
Status: opgelost.

De 49-jarige dijkgraaf Cornelis Egbert Perk, oud-burgemeester van Anna Paulowna en lid der Provinciale Staten van Noord-Holland, vermoordt zijn 32-jarige vrouw, freule Strick van Linschoten in hun huis op de hoek Velperweg/Hoflaan te Arnhem.


Hoek Velperweg (voorgrond) en Hoflaan. Onbekend of de plaats delict het gebouw links of op de plaats van de flat rechts was. Situatie 2016. Google Street View.

"De vrouw lag bijna geheel onder de dekens verborgen, met verbrijzelden schedel, waaruit de hersenen aan verschillende zijden waren gespat. De man had zich met een geweer, dat hij met den voet moet afgetrokken hebben, onder de dekens doodgeschoten, na alvorens met de pistool zijn vrouw, in haar slaap, ook vermoedelijk onder de dekens, à bout portant te hebben doodgeschoten."

De bedienden noch het zesjarig zoontje van het echtpaar zijn door dit drama heengeslapen. alleen het kindermeisje werd 's nachts rond tweeën wakker van enig geraas, maar ze meende dat het om onweer ging.

Uit een afscheidsbrief wordt duidelijk dat jaloezie het motief was.

Het zoontje, Albert Cornelis Perk (Anna Paulowna, 16-09-1887) wordt tweede luitenant in het leger. In 1912 neemt hij als schermer deel aan de Olympische Spelen. Hij overlijdt op 14 mei 1919 in Ramsloh oldenburg (Duitsland).

Bronnen

Overljjdensaktes. Gelders Archief, Arnhem.
Dirk de Groot. Genealogisch ionderzoek De Groot >> Albertus Corneis Perk.
https://www.genealogieonline.nl/voorouders-de-groot/I59428.php
Vreeselijk drama. De Tijd, 10-06-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385628:mpeg21:a0068
Kort Nieuws. Nieuwe Veendammer courant, 13-06-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMVEEN01:000081957:mpeg21:p002

naar boven

---

4 Juli 1893. Moord te Ees (Borger, Dr)
Slachtoffer: Rika Menning
Status: opgelost.

De 29-jarige boerenzoon Egbert Warringa schiet de 23-jarige boerendochter Rika Menning dood, omdat zij hun relatie had verbroken. Het vuurwapen werpt hij na de daad weg in het dennenbos 'De Heerenkamp' bij Schoonoord. Bij het proces bekende de dader schuld. Eis: 15 jaar gevangenisstraf. Het vonnis is gelijk aan de eis.

"Onder het voorlezen van het vonnis en nog vóórdat de schuldigverklaring en den duur der straf waren uitgesproken, kreeg beklaagde een flauwte; hij moest uit de zaal worden gedragen."

Bronnen

Moord te Ees. De Telegraaf, 23-07-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110537919:mpeg21:a0013
Moord te Ees. De Graafschap-bode, 29-07-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011149416:mpeg21:a0043
Rechtzaken. Moord te Ees. Rotterdamsch Nieuwsblad, 01-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166724:mpeg21:a0071
Moord te Ees. De Telegraaf, 15-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538019:mpeg21:a0017
Moord. Rotterdamsch Nieuwsblad, 15-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166736:mpeg21:a0076

naar boven

---

7 Juli 1893 / 30 augustus 1893. Twee vermissingen
Slachtoffers: Sarah Anna Juett (25) en Maria Sibilla Schmitz (40)
Status: onopgelost.
Plus: de moorden op twee Belgische vrouwen, juli 1898 (opgelost).
Dader ontkomen.

In de zomer van 1893 verdwijnen de 25-jarige Engelse Sarah Anna Juett en de 40-jarige Nederlandse Maria Sibilla (Sybilla) Schmitz. In beide gevallen zijn ze het laatst gezien in gezelschap van de 32-jarige Hendrik de Jong.


Illustratie naar politietekeningen. Penny Illustrated Paper, 1893.

De verdachte/dader | de slachtoffers | bronnen

Nieuw bewijs? Toch in Amerika?

This Dutch researchproject was the basis for: Jan Bondeson & Bart FM Droog. The Dutch Jack the Ripper: New Light on Hendrik De Jong, the 'Continental Suspect'. Ripperologist # 159.
http://www.mangodesign.biz/ripperologist/ripperologist159.pdf

naar boven

Hendrik de Jong

Verdacht van de moorden op Sarah Anna Juett en Maria Sibilla Schmitz; dader van de moorden op Philomène Wauters (46, naam ook gespeld als Wouters) en Jeanne Pauwels (25).

Hendrik de Jong was een beroepsoplichter. Hij kwam op 5 oktober 1861 in de gemeente Weesperkarspel ter wereld, als derde zoon van veehoudster Johanna Greevink (1826-1877) en Willem de Jong (1836-1868), de knecht van haar vroeggestorven eerste man, een pachter. Hun eerste zoontje heette ook Hendrik, maar deze stierf nog in zijn geboortejaar (1858).

Hendrik de Jong had drie broers, Franciscus Joseph (1860-1901, was metselaar), Pieter Johannes (1863-1884) en Johan Leendert Cornelis (1866-1887) en één zus, Elisabeth (1867-1937).


Regio Weesp, circa 1870. Kaart beslaat oppervlak van ongeveer 5 x 2 km.
Bron: www.topotijdreis.nl

Mr. L.H.J. Lamberts Hurrelbrinck, De Jongs advocaat in 1894: "De vader was een luiaard en dronkaard; dientengevolge natuurlijk weldra armoede, ellende, nijpendgebrek. In stede van ter schole te gaan, moesten de jeugdige Hendrik en z'n broertjes bedelen op den weg om niet van honger om te komen; slechts vier maanden heeft hij dan ook gedurende z'n geheele leven onderwijs genoten."

Na de dood van z'n vader werd hij ondergebracht in het weeshuis te Weesp. Als kind zou hij zich daar al opgevallen zijn door diens 'hooghartig, avontuurlijk, twistziek karakter.' Op jonge leeftijd kwam hij als leerling-blikslager te werk in de conservenafdeling van de Van Houten-Cacaofabiek te Weesp.

Daarna werkte hij enige tijd als bediende van de burgemeester van Weesp. Op 16-jarige leetijd tekende hij als vrijwilliger voor het Nederlandse leger; hij werd eerst tamboer en later hoornblazer bij het 1ste Regiment Infanterie. Begin 1880 wordt hij gedetacheerd bij het Werf Depot in Harderwijk, de recruteringspost voor het Nederlandsch Indisch Leger (NIL, het predicaat 'Koninklijk' (als in KNIL) werd toen nog niet gevoerd). In mei 1881 tekent hij voor zes jaar voor het NIL. In 1883 wordt hij als voortdurend ongeschikt voor militaire dienst ontslagen - hij krijgt een pensoen van jaarlijks fl. 100,- toegekend.

Rotterdamsch Nieuwsblad, 29 september 1893: "17 Maart '84 vinden we hem als verver te Haarlem en van 19 Januari tot 23 Maart '85 als portier te Meerenberg [= krankzinnigengesticht te Santpoort]. ln '85 was hij vermoedelijk in dienst van baron Van Heeckeren te Arnhem en later bij zekeren Hageman, doch nergens schijnt hij het lang uitgehouden te hebben. Van 19 Oct. tot 9 Nov. 1886 bekleedde hij de betrekking van portier in het krankzinnigengesticht te Utrecht en 15 Januari '87 zien we hem weer naar Indië embarkeeren, om reeds den 14 September van dat jaar wederom uit den krijgsdienst te worden ontslagen."

Bij dat tweede ontslag krijgt hij wel een certificaat van goed gedrag mee, en wordt hem weer het in 1883 toegekende pensioen gegund. In latere krantenberichten heet het dat hij ontslagen zou zijn vanwege astma-aanvallen; of deze echt of gesimuleerd waren is een vraag die anno 2017 niet te beantwoorden is. De Jongs NIL-archieven geven hierover geen uitsluitsel.

Hans van Straten, 1964/1990: "Terug in Nederland was hij in 1883 wegens oplichting veroordeeld tot tweeëneenhalf jaar (naar hij later beweerde, had hij de schuld op zich genomen om zijn toenmalige vrouw te sauveren)."

[Waarschijnlijk maakte Van Straten hier een fout, en doelt hij op de veroordeling in 1889; er zijn geen sporen van zo'n door De Jong gepleegd delict en erop volgende veroordeling in in 1883 te vinden ]

Bij het proces tegen hem in september 1889 kwam aan het licht dat hij in krankzinnigengestichten werkzaam was geweest. Daar zou hij mensen met psychische stoornissen zo goed geobserveerd hebben, dat hij later hun gedrag zodanig wist te imiteren, dat hij erin slaagde om artsen in de waan te brengen dat hij ontoerekeningsvatbaar was. Ook zou hij daar medische handboeken bestudeerd hebben, waardoor hij later in staat was mensen in de waan te brengen dat hij dokter was.

De Jongs kopieercapaciteiten wordt bevestigd door z'n advocaat uit 1894, Mr. L.H.J. Lamberts Hurrelbrinck. In zijn boek Misdadigerswereld [1907] geeft hij daar meerdere voorbeelden van.

Een betrouwbare biografische schets van De Jong verscheen, in het Rotterdamsch Nieuwsblad van 29 september 1893, hoogstwaarschijnlijk gebaseerd op informatie van een zeer goed geïnformeerde bron binnen het politieapparaat of het Openbaar Ministerie:

"Hendrik De Jong werd 5 October 1861 te Weesper Carspel geboren. In 1877 vinden we hem in het burgerweeshuis te Weesp; den 25 Juli van dat jaar was zijn vader overleden [klopt niet, deze overleed in 1868], doch reeds in 1878 verlaat De Jong het weeshuis en vinden we hem achtereenvolgens als tamboer bij het 1e regiment infanterie, en als hoornblazer. 26 Februari '80 is hij gedetacheerd bij het koloniaal werfdepot en den 11 Mei' 81 vinden wij dat hij daarbij is overgegaan voor den tijd van 6 jaar*, om den 13 Augustus te Amsterdam te embarkeeren en reeds den 20 Juni '83 wegens lichamelijke ongeschiktheid met f 100 pensioen ontslagen te worden. 17 Maart '84 vinden we hem als verver te Haarlem en van 19 Januari tot 23 Maart '85 als portier te Meerenberg. ln '85 was hij vermoedelijk in dienst van baron Van Heeckeren te Arnhem en later bij zekeren Hageman, doch nergens schijnt hij het lang uitgehouden te hebben. Van 19 Oct. tot 9 Nov. 1886 bekleedde hij de betrekking van portier in het krankzinnigengesticht te Utrecht en 15 Januari '87 zien we hem weer naar Indië embarkeeren, om reeds den 14 September van dat jaar wederom uit den krijgsdienst te worden ontslagen en den 5 Maart '88 in het krankzinnigen-gesticht „Coudewater" opgenomen te worden. In het begin van '89 [= '88?] werkt hij bij Bruns koperslager te Arnhem en van Mei tot Juli '88 als verversknecht bij Verhoef in Den Haag. Dan volgt in Augustus '88 zijn kennismaking met mejuffrouw Schernelé [= Schermerlé] en van 3 tot 26 Januari '89 zijn opname in het Zeemanshuis te Rotterdam. Overal beschouwde men hem zoo al niet voor niet wel bij het hoofd, dan loch als een echte zonderling. Bij Bruns bv. dreven de knechts den spot met hem, om zijn bluffen en opsnijden en bij Verhoef in Den Haag waar hij ververswerk verrichtte, verscheen hij gewoonlijk op 't werk als een gentleman gekleed. Uit „Coudewater" werd De Jong ontslagen, omdat het daar gebleken was dat hij niet krankzinnig was en zijn voorgewende krankzinnigheid coïncideerde met een kleinen diefstal door hem te voren in Nijmegen gepleegd. Hoe hij eveneens krankzinnigheid trachtte te simuleeren toen hij in '89 wegens oplichting te Rotterdam gearresteerd werd, is den lezers bekend.

* "Aanmelden voor de dienst was onder meer aantrekkelijk omdat men dan contant een aanzienlijk geldbedrag ontving en ook werd, bij minimaal twaalf jaar dienst, een pensioen in het vooruitzicht gesteld. Het Koloniaal Werfdepot in Harderwijk." Historiek, 3 juni 2012.
Bron: http://historiek.net/het-koloniaal-werfdepot-in-harderwijk-1814-1909/16474/

Begin 1888 wordt het spoor weer duidelijker. In januari van dat jaar is hij in of rond Nijmegen opgepakt op verdenking van diefstal. Hij simuleerde toen gek te zijn, waarop hij op 5 maart werd overgebracht naar de inrichting Coudewater te Rosmalen. Omdat hij krankzinnig werd bevonden, is niet tot vervolging overgegaan. De Jong verbleef tot 12 maart 1888 in Coudewater.

Eind 1888/begin 1889 is hij ingetrokken bij een gescheiden vrouw aan de Weesperzijde te Amsterdam, nadat hij eerder een dienstbode uit Arnhem verleid had, in een vergeefse poging deze van haar spaarcenten 'te bevrijden.'

Deze vrouw, Catharine Schermeljé (1848-1905) deed aan een journalist van de krant De Echo in september 1893 verslag van haar ervaringen in 1888 met Hendrik de Jong. De Echo is (nog) niet digitaal ontsloten - gelukkig namen andere kranten dat verslag over, zoals De Tijd, 22 september 1893:

In 1888 leerde De Jong deze juffrouw kennen, hij werkte destijds als schildersknecht bij den heer Verhoef, aan het Westeinde te 's-Gravenhage, en deed zich zoo gunstig voor, dat hij weldra een huwelijksaanzoek kon doen en inmiddels als commensaal bij zijn aanstaande kwam inwonen. De juffrouw had in 's-Gravenhage een sigaren winkel en was vijf maanden te voren, op haar eisch, van haar eersten man gescheiden. Daar de wettelijke termijn van negen maanden dus nog niet verstreken was, kon van een tweede huwelijk nog geen sprake zijn. De Jong installeerde zich echter, alsof hij reeds de echtgenoot ware, speelde den baas over het geld en den winkelvoorraad en wist zijn verloofde ten slotte te bewegen, om met hem naar Antwerpen te verhuizen. Van Antwerpen vertrok men echter spoedig naar Amsterdam en ook daar bleef De Jong bij haar inwonen. Toen de wettelijke termijn, die het huwelijk opschortte, ten einde liep, verdween De Jong plotseling. De juffrouw ontving een courant thuis, waarin een advertentie van den volgenden inhoud met potlood omhaald was: Hartelijk vaarwel aan mijn vrienden en bekenden bij mijn vertrek naar Algiers. H. de J... Hzn. Dat was het einde van den droom, die aan genoemde juffrouw veel verdriet en circa f 1200 had gekost. De Jong was echter stil in Amsterdam gebleven.

Die advertentie was deze, in het Algemeen Handelsblad, 3 januari 1889:



Kort daarna, mogelijk zelfs de volgende dag, plaatst hij een contactadvertentie:

"In de maand Januari van 1889 kon men in het Nieuws van den Dag een huwelijksaanzoek lezen van een jongmensch, die langs dezen meer en meer gebruikelijken weg een levensgezellin zocht. Contactadvertentie, Nieuws van den Dag, 4 januari 1889. Hoewel niet zeker is dat deze door Hendrik De Jong geplaatst is, past deze in het plaatje. 'P.G.' betekent 'protestantse gezindte'). Onder anderen kwam daarop ook een antwoord in van de dochter eener weduwe Deinema, die destijds in de Jan Steenstraat te Amsterdam woonachtig was. Het gevolg was dat de steller der annonce (bekl.[aagde = Hendrik de Jong]) in kennis kwam met genoemde jonge dame. En deze kennismaking leidde spoedig tot een eerlijke verkeering. Die jonge man wist zoo aardig te praten, hij gaf zoo hoog op van zijne uitstekende positie (hij genoot immers het zeldzaam schoone salaris van ƒ2000 's jaars) dat Anna, zoo heette het meisje, zich ten slotte liet overhalen hem haar hart en hand te schenken. De aanstaande had zich als Henri Hektor bij haar bekend gemaakt. Onze Henri deed van nu af aan zijn best ook het vertrouwen zijner aanstaande schoonmama te winnen en mocht hierin dan ook werkelijk aardig slagen, als men nagaat, welk aanzienlijk bedrag hij van haar heeft weten machtig te worden." Rottterdamschs Nieuwsblad, 28 september 1893

Anna was bij de Burgerlijke Stand bekend als Antje Deinema (1871-?). Ze was de 17-jarige dochter van weduwe Pietje Klazes Deinema-van der Woude (1833-1914) die voor haar levensonderhoud kamers verhuurde. Op 21 maart 1889 treden Hendrik en Antje te Rotterdam in het huwelijk. Ze nemen met schoonmoeder hun intrek aan de Crooswijkse Kade nr. 9 en gaan met schoonmama op huwelijksreis naar Antwerpen.

"Het kwam der weduwe wel een beetje vreemd voor dat haar schoonzoon zich daar ter plaatse een uniform aanschafte van luitenant der schutterij en die ook droeg. Op zekeren avond dat hij met de dames naar de comedie was gegaan, was hij in hevige drift ontstoken doordien een eenvoudig sergeant het had durven wageni een gesprek met zijn ega aan te knoopen en zulks nog wel in tegenwoordigheid van een luitenant (?). Van het huwelijksreisje weder te Rotterdam teruggekeerd, wist de slimme bedrieger eindelijk zijn grooten slag te slaan en op 3 April is zijn schoonmoeder, op zijn herhaald aandringen er ten slotte toe overgegaan de ƒ 6000 welke zij nog had liggen, in de florissante onderneming der firma Dukeroo te beleggen. Te dien einde overhandigde zij haren schoonzoon dit bedrag, waartegen deze haar het in de dagvaarding bedoelde stuk bezorgde. De Jong leefde zeer geregeld, zoodat toen hij op 18 April niet thuis kwam om te eten, de weduwe dan ook eindelijk achterdocht kreeg. En toen moest de arme vrouw een zeer treurige ontdekking doen. Zij was met de stukken naar een notaris te dezer stede gegaan en vernam daar dat die papieren van nul en geener waarde waren. Onmiddellijk begaf zij zich nu naar de politie en dat was inderdaad een bijzonder gelukkige inval, immers de schoonzoon werd nog dien zelfden avond aangehouden en in zijn keurigen cylinderhoed vond men nog het aanzienlijke bedrag van ƒ 5302.

Vanaf 18 april 1889 zit Hendrik de Jong dus vast. In afwachting van de rechtszaak simuleert hij krankzinnigheid - een truc die hij eerder met succes had ingezet, maar die ditmaal doorzien wordt.

Waarschijnlijk wordt de volgende dag al de echtscheidingsprocedure in gang gezet, waardoor het huwelijk tussen Antje Deinema en Hendrik de Jong op 19 april 1890 ontbonden wordt.

Antje Deinema treedt op 1 mei 1902 voor de tweede maal in het huwelijk. Zij, inmiddels 30, huwt dan te Amsterdam met de 28-jarige apotheker Pieter Jacobus Spruijt.

De Rotterdamsche Courant doet op 6 septemper 1889 van de rechtszitting, een dag eerder in de Arrondissementsrechtbank te Rotter-dam:

Vervolgens stond terecht: H. de J., verver te Rotterdam, bekl.[aagde] van als zoude hij te Rotterdam met het oogmerk om zich wederrechtelijk te bevoordeelen, Pietje Klases van der Woude, weduwen van G. D. Deinema hebben bewogen tot afgifte: a. in de maand Maart 1889 van een som van ƒ 1000 door in strijd met de waarheid voor te geven dat hij administrateur was op een effectenkantoor van zekeren Dukeroo, dat het kantoor van D. het grootste effectenkantoor van Europa was, dat hij als zoodanig ƒ 2800 salaris verdiende; dat hij aan D. beloofd had dat de wed. Deinema ƒ 7000 die hij bekl. wist dat zij van een afgeloste hypotheek beschikbaar had, in aandeelen van diens kantoor zoude beleggen; dat hij om die belofte gestand te kunnen doen zijne eigene effecten had verkocht, doch dat hij daarop veel verloren had en zij slechts ƒ 6000 hadden opgebracht en dat hij daarom die ƒ 1000 van de wed. noodig had; b. in de maand April 1889 van een som van ƒ 6000 door de boven sub a vermelde onware voorstellingefl betreffende het kantoor van D. zijne betrekking daarbij en zijn hoog tractement vol te houden en bovendien door bij den boekdrukker J. M. F. de Bont te doen drukken eenige zoogenaamde aandeelen in het kantoor Dukeroo, deels groot fl. 1000 en deels groot ƒ 6000, en door twee van die gedrukte stukken te weten een van ieder bedrag gesteld tenname van de wed. Deinema aan haar ter band te stellen na ze gedeeltelijk met geschreven schrift te hebben ingevuld of doen invullen en door haar'van dat bedrag een rente van 3½ pCt. te beloven; hebbende hij voorts het vertrouwen van de wed. Deinema gewonnen en haar tot de sub a en b vermelde afgiften mede bewogen, door zich over het geheel als welgesteld voor te doen en het ten bewijze daarvan te doen voorkomen alsof hij in het Hôtel Leygraaff logeerde en ten einde haar aan het bestaan van Dukeroo te doen gelooven, mede te deelen in strijd met de waarheid dat deze hem voor een beweerde redding van het leven van hem en zijn vrouw een gouden horloge met inschrift ten geschenke had gegeven. De bekl. had zich in het voor-onderzoek voorgedaan alsof hij verstandeloos was. De doctoren Halbertsma en Nolen verklaarden echter dat dit slechts schijn was en bekl. volkomen toerekenbaar was. Ook thans nog ter zitting hield bekl. bij het hooren der eerste getuigen deze houding vol en hield zich alsof hij niet begreep wat er gebeurd was. De benadeelde die in Januari 1889 met beklaagde te Amsterdam door hare dochter in kennis gekomen was, werd door hem zoo om den tuin geleid, dat zij naar Rotterdam verhuisde, hare dochter met bekl. liet huwen en de ƒ 7000, die haar eenigst vermogen was, afstond. Dit bekende ook bekl. op de vragen van de president, dat al zijn valsche voorgeven gestrekt hadden, het geld meester te worden. Bij zijne aanhouding werd nog een bedrag van ƒ 5300 in de voering van diens hoed gevonden. Talrijke getuigen legden verklaringen af omtrent de schandelijke levensloop van bekl. Dr. Nicolai uit Nijmegen, als getuige gehoord, verklaarde dat hij bekl. in 1888 gekend had en hem toen wegens zijn blijkbaar abnormale toestand naar het gesticht Koudewater gezonden had. Get.[uige] gelooft echter thans dat dit toen ook schijn geweest is, daar hij destijds van diefstal beschuldigd werd, welke vervolging toen niet doorging. Nog verklaart getuige, dat een man welke veel met bekl. verkeerde, werkelijk door diens praatjes krankzinnig geworden is. 15 getuigen werden in deze zaak gehoord. De eisch luidde 3 jaar gev.[angenis] Mr.'. S.J.L. v. Aalten was toegevoegd verdediger in deze zaak, en bestreed dat het ten laste gelegde zoude zijn listige kunstgrepen of een samenweefsel van verdichtsels wat de wet eischt. Uitspraak over 8 dagen.

Ook in het concurrerende Rotterdamsch Nieuwsblad verscheen een verslag over de rechtszitting. Daarin staat dat toen de weduwe in Amsterdam De Jong leerde kennen, hij zich 'Henri Hektor' noemde. En:

Als een bijzonderheid in dit geding zij nog vermeld, dat Dr. Nicolai uit Nijmegen, als getuige gehoord, verklaarde dat hij beklaagde in Januari 1888 te Nijmegen gekend had en in het begin van Maart een bewijs afgegeven had om beklaagde naar het gesticht te Koudewater [Gesticht Coudewater, Rosmalen] over te brengen wegens zijn abnormalen toestand. Op de vraag van den president deelt getuige mede, dat beklaagde toen ook van diefstal beschuldigd was, welke vervolging; niet doorgegaan is. Verder verklaart hjjj dat die abnormale toestand toen even goed als nu schijn kan geweest zijn.

Handtekening van Hendrik de Jong in register van de gevangenis te Den Bosch, waar hij op 26 juni 1891 werd overgeplaatst vanuit een andere gevangenis.

Weer op vrije voeten

Op 13 mei 1892 vestigt De Jong zich in Tilburg. In het bevolkingsregister wordt als als zijn beroep 'huisschilder' vermeldt. De Tijd (28 september 1893) bericht dat hij zich daar destijds als landschapsschilder zou hebben uitgegeven. Hij bezocht sociëteiten en herbergen, en liet zich introduceren bij verschillende families, altijd in het zwart gekleed. Ook zou De Jong in 1892 in Haarlem gesignaleerd zijn. Reden voor tenminste één krantenlezer om hem in verband te brengen met vier eerdere moorden, twee in Haarlem, een in Amsterdam en eentje te Gouda. (Nieuwsblad van het Noorden, 13-10-1893). Van Straten bericht dat De Jong in het voorjaar van 1892 zich verloofd zou hebben met een gefortuneerde dame in Zevenaar. Ook haar bracht hij in de waan dat hij met haar zou trouwen. Nadat hij van haar een gouden ring met een diamant gekregen had verdween hij.

In de tweede helft van 1892 verlooft hij zich met Margareta, de dochter van Hendrik Kramer, die dan aan de Martelaarsgracht 8 in Amsterdam een hotel heeft. Hij troggelt zijn aanstaande schoonvader fl. 100,- af en verdwijnt. Voor deze zwendel wordt hij in 1894 aangeklaagd en veroordeeld.

In dat jaar verklaart Kramer tijdens de rechtszitting dat De Jong hem in 1892 wijs gemaakt had dat hij een pensioen en een landgoed bezat en landmeter in actieve dienst was. Toen Kramer De Jongs bedrog doorzag, zou deze met een schip naar Calcutta vertrokken zijn. Dat laatste slaat mogelijk op het volgende.

Lowther Castle

In oktober 1892 monstert De Jong als steward (hofmeester) aan op de Lowther Castle, een bijna 80 meters lang Engels vrachtzeilschip van ca. 1800 ton onder commando van kapitein Shepherd. De Lowther Castle was eind september in IJmuiden binnengelopen met 28.000 balen rijst uit Birma, die te Zaandam werden gelost. De volgende bestemming van dit wilde vaart-schip is Middlesbrough, Oost-Engeland.

De Engelse douane vindt in de hut van De Jong een grote hoeveelheid sigaren. Hij krijgt een boete wegens het niet betalen van invoerrechten, een boete die hij direct betaald. Als hij vervolgens een zware astma-aanval krijgt, wordt hij opgenomen in een ziekenhuis te Middlesbrough. Daar maakte hij in november 1892 kennis met de Engelse verpleegster Sarah Anna Juett.

Van Straten: "De twee konden het best met elkaar vinden en hij vroeg haar ten huwelijk. In het gezin van haar vader, een koopman, werd hij hartelijk ontvangen, al vond men dat de Hollandse steward er soms vreemde manieren op na hield. Maar men koesterde geen wantrouwen en vond hem 'in alles een gentleman'."

Nieuwe Tilburgsche Courant, 12 november 1893:

"Toen de heer Juett, de vader van het verdwenen Engelsche meisje, onlangs door de justitie te Amsterdam gehoord werd, vroeg de rechter van instructie, hoe hij, als vader, zoo terstond de toestemming tot een huwelijk gegeven had met een man, dien hij niet kende en die feitelijk geen middelen van bestaan had ? De Engelschman antwoordde hierop, dat De Jong hem herhaalde malen een stuk had laten zien, waarin stond, dat hij 12000 gulden op de Nederlandsche Bank had staan. Dat papier was versierd met het Rijkswapen en droeg ook door een drietal onderteekeningen, zoowel als door het geheel officieel uiterlijk, alle teekenen van echtheid. Op een bevel van den rechter worden nu alle papieren, bij De Jong in beslag genomen, den heer Juett voorgelegd Terstond greep deze uit den bundel er een uit en gaf het den rechter. Nu was dit papier wel in staat, om een vreemdeling te verschalken; het was zoo officieel mogelijk en het Rijkswapen ontbrak er niet aan. Maar een schuldbekentenis van de Nederlandsche Bank was het toch niet. Het was de ontslagbrief van De Jong uit de gevangenis te 's-Hertogenbosch, en daarop stond zijn uitgangskas van twaalf gulden (f 12,00) door arbeid in deze inrichting verdiend. De geslepen booswicht zette er zelf nog een nul achter en had de brutaliteit dit teeken van een vroeger niet vlekkeloos verleden als een deposito-bewijs van de Nederl. Bank zijn Engelschen schoonvader voor te leggen. Cartouche zou bij zulk een staaltje van krankzinnigheid watertanden."

naar boven

De slachtoffers

Sarah Anna Juett


Huwelijksfoto van Hendrik de Jong en Sarah Juett, afgedrukt op opsporing verzocht-pamflet, politie van Amsterdam, 1893. Collectie Rijksarchief Gent; met dank aan Ons Amsterdam.

Op 15 juni 1893 treden Hendrik de Jong en Sarah Anna Juett in Engeland in het huwelijk. Hij had Sarah en haar familie wijs gemaakt dat hij hotel Sluis in Arnhem gekocht had en dat hij zich daar met haar wilde vestigen. Ze reizen af naar Nederland, en nemen op 18 juni hun intrek in het hotel , waarbij De Jong zijn vrouw in de waan wist te houden dat hij de eigenaar was.

Op 20 juni zouden de jongegehuwden de weesinrichting te Neerbosch bezocht hebben, volgens een bericht in de PNBHC d.d. 11 oktober 1893.

De 24ste juni vertrokken ze weer en keerden op 5 juli terug in Arnhem. Op 7 juli 1893 wordt ze het laatst levend gezien, in de omgeving van Renkum.


Renkum-Heelsum, circa 1893. Wolfsheze ligt rechtsboven. Weg/tramlijn Renkum-Heelsum-[Arnhem] is rode lijn met zwarte stippen. Afstand Renkum-Heelsum circa 2 km.
Bron: www.topotijdreis.nl

De Tijd, 20 september 1893: "Op 7 Juli heeft zij [Sarah Anna], naar men verzekert, bij Heelsum zelfmoord willen plegen, zooals verklaard wordt door den machinist van den Ooster-Stoomtram, die toen juist bijtijds heeft gestopt.  De  Jong had toen lachende op eenigen afstand gestaan. Zij is daarop het bosch ingeloopen, in  de  richting van Wolfheeze."

Maria Sibilla Schmitz

Na de verdwijning van Sarah, met wie hij op nog geen maand eerder getrouwd was, op 15 juni 1893, verleidt hij de 40-jarige Amsterdamse Maria (Marie) Sibilla Schmitz. Hij belooft Marie spoedig met haar te trouwen. Samen met haar reist hij medio augustus 1893 af naar Engeland, waar hij de vader van Sarah eerst vertelt dat ze ziek is en daarom niet mee kon reizen. Daarna dist hij het verhaal op dat ze is weggelopen met een 'dikke Amerikaan.'

Hij vertrekt dan weer met Maria naar Nederland. Zij wordt op 31 augustus voor het laatst levend gezien in de bossen bij Bussum. Samen met Hendrik de Jong.

De vader van Sarah Anna, die inmiddels zelf op onderzoek is gegaan en ontdekt dat hij op alle fronten door De Jong is voorgelogen, en een zus van Maria alarmeren vervolgens de politie. Medio september 1893 wordt De Jong in Amsterdam gearresteerd. In een koffer van hem vindt men een korte spade.

Wekenlang wordt er gezocht in de bossen bij zowel Renkum als bij Bussum - de lichamen van de vermiste vrouwen worden evenwel niet gevonden.

Hoewel alles er op wijst dat De Jong, die na hun verdwijningen spullen van de twee vrouwen verkoopt of weggeeft, ze vermoord heeft, kon Justitie geen bewijs vinden om hem voor moord aan te klagen.

Als het onderzoek al een tijd gaande is, bericht De Tijd (10 januari 1894):

"Hij blijft zichzelven volkomen gelijk, houdt zijn onschuld aan vrouwenmoord hardnekkig vol, schrijft zelfs zeer gemoedelijke brieven aan de beide vrouwen, die natuurlijk besteld worden, doch steeds onbesteld terugkeeren. De Jong heeft evenwel de verzekering gegeven, dat wanneer zijn zaak voor de rechter komt men raar zal staan te kijken. De beide vrouwen zal hij daar doen verschijnen. Als hij uit de gevangenis komt, heeft hij beloofd met verschillende lui te zullen afrekenen, vooral met de couranten, want hij begrijpt - hoe weet-i 't? - dat deze nogal wat van hem verteld hebben. Dat belooft dus wat!"

Hij bedreigt niet allen de pers vanuit de cel maar ook zijn rechters en zijn aanklager. De Tijd, 31 mei 1894:

"Thans heeft de president van het hof, dat gisteren het hooger beroep van dezen beklaagde behandelde, zoowaar een echten dreigbrief uit de cel gekregen. Daarin drukt hij de hoog edelachtbare heeren rechters op het hart, niet het voetspoor te volgen van de rechtbank, die hem om een simpele f 25, welke hij van zijn aanstaanden schoonvader in de bruidsdagen had geleend, een ongehoorde en volkomen ongerechtvaardigde straf oplegde. Mocht het Hof hem evenwel toch veroordeelen, dan zal de briefschrijver, zoodra hij weer in vrijheid is, zich op al zijn onrechtvaardige en wetverkrachtende rechters op bloedige wijze wreken, om wel te beginnen met mr Ort, "den officier van justitie of den rechter-commissaris", die in de zaak der vermiste vrouwen was opgetreden."

De Jong wordt in 1894 wegens een eerder vergrijp - oplichting van de heer Kramer voor fl 100,- in 1892 - aanvankelijk tot vier jaar gevangenisstraf veroordeeld. De Tijd, 27 april 1894:

"Beklaagde hoorde de voorlezing van het vonnis aandachtig, nu en dan hoofdschuddend, aan. Toen de uitspraak gedaan was, haalde hij de schouders op en keek hij zijn advocaat glimlachend aan."

Na hoger beroep werd dat drie jaar zonder aftrek van het voorarrest. Op 18 augustus 1897 kwam hij vrij.

Jack the Ripper?

Omdat Sarah Ann Juett Engelse is, Hendrik de Jong in Engeland verbleven heeft en de herinnering aan de onopgeloste moorden op vijf vrouwen in Londen (1888), toegeschreven aan de beruchte seriemoordenaar 'Jack the Ripper', in 1893 nog springlevend was, is ook de Britse en Amerikaanse pers in ''De zaak-De Jong' geïnteresseerd. Er wordt zelfs gesuggereerd dat De Jong en Jack the Ripper dezelfde persoon zijn - al is daar geen enkel concreet bewijs voor.

Vast staat dat Hendrik de Jong van januari 1888 - maart 1888 in Nijmegen gevangen zat, op verdenking van diefstal. Op 5 maart 1888 werd hij overgebracht naar het krankzinnigengesticht Coudewater te Rosmaken. Daar verbleef hij tot 26 maart 1888. Hij keerde toen in Nijmegen terug; op 22 mei 1888 verhuisde hij naar Arnhem.

De moorden te Londen die worden toegeschreven aan Jack the Ripper vonden plaats in de periode 31 augustus 1888 - 9 november 1888.

"There are many people both in England and Holland who believe that De Jong, who is in custody in Amsterdam, is the Whitechapel villain known as Jack the Ripper. But in his case no traces of the victims can be discovered, though much of their belongings - their dresses and part of the wedding trousseau of the English girl - have been found and proved to have been sold to the purchasers by De Jong himself. Yet the villain himself keeps up a jaunty air and defies the Dutch magistrate to prove murder against him, saying that his alleged victims are in life and perfectly happy. It has been intimated, indeed, that De Jong may have shipped off his victims to a foreign port for vicious purposes. If he did so, then he could easily prove his innocence of murder. That he does not do so is thought to be present proof of his guilt."
Daily Nortwestern (USA), 3 november 1893.

Zie verder: Jack the Ripper Forums: Hendrik de Jong.
https://www.jtrforums.com/forumdisplay.php?f=800

1897 - Hendrik de Jong weer op straat

"Hij was 18 Augustus l.l. [laatst leden, 1897] uit de gevangenis te Amsterdam ontslagen met een uitgangkas van f 240. Dat geld was spoedig op en toen begon het vroegere leventje weer."
De Graafschap-bode, 8 januari 1898

Tussen 19 augustus en 12 september 1897 maakt hij weduwe Mina S., het hof. Hij brengt haar in de waan zeer vermogend te zijn, en weet haar kleine bedragen te ontfutselen. De verhalen die hij haar opdist worden steeds ongeloofwaardiger, waardoor ze argwaan krijgt en naar de politie stapt.

Begin januari 1898 staat hij vanwege deze zaak voor de rechter, aangeklaagd wegens oplichting en diefstal. Op 11 januari 1898 veroordeelt de rechtbank hem hiervoor tot twee jaar gevangenis. In hoger beroep wordt De Jong vrijgesproken; zijn advocaat, Mr. Aberson, weet de rechters te overtuigen dat het bewijs tegen zijn cliënt flinterdun is.

Op 16 april 1898 duikt in Gent een man op, die zich in de weken erna onder verschillende namen inschrijft in hotels. Hij noemt zich Goldons, Goldenthing, Fother Berhard. Ook maakt hij zich bekend als Max Kraus. Zowel qua uiterlijk als in zijn gedrag lijkt hij op De Jong.

Dan vindt in de nacht van 18 op 19 juli 1898 in Gent een dubbele moord plaats. De 46-jarige caféhoudster Philomène Wauters (naam ook gespeld als Wouters) en haar 25-jarige dienstbode Jeanne Pauwels – op wie De Jong ook zijn onweerstaanbare avances had losgelaten – worden boven Café Sorbonne aan de Rue Plateau overvallen en vermoord. De dader poogt daarna de bedden in brand te steken. Roof lijkt het motief.


Plaats delict, Café Sorbonne, stond op de hoek van de Willem Tellstraat en de Jozef Plateaustraat. Op foto situatie 2017. Google Maps.

"Dinsdagochtend [19 juli 1898], ongeveer 7 uur, zag de advocaat Heynderickx te Gent rook opstijgen uit een klein café, dicht bij de nieuwe universiteit, in het centrum van de stad. Hij gaf alarm en een politieagent, die op zijn kloppen geen antwoord kreeg, drong het huis binnen. Met hulp der buren was men het vuur spoedig meester, en kon men in de kamers doordringen. In twee verschillende kamers vond men de lijken van twee vrouwen, waarvan een van het dienstmeisje. Eerst geloofde men aan zelfmoord door verstikking. Maar men ontdekte spoedig, dat beide vrouwen vermoord waren door dolksteken. De moordenaar bracht de lijken in verschillende kamers, en stak daarna de meubelen in brand. Vervolgens nam hij de vlucht, een zakje met juweelen en geld medenemend. Natuurlijk is geheel Gent in opschudding."
Provinciale Drentsche en Asser courant, 25-07-1898


Opsporing gezocht pamflet van de Gentse justitie, 1898.
Collectie Rijksarchief Gent; met dank aan Ons Amsterdam.

"De politie [heeft] vermoeden opgevat tegen den bekenden Hendrik de Jong, omdat de moordenaar, die den vermoorden vrouwen trouwbeloften gedaan had, zich behalve Tom enz. ook genoemd heeft Hendie Jungs."
Tilburgsche Courant, 21 augustus

Daarna zou hij via Oostende, Dover en Liverpool naar New York gevlucht zijn, en vandaar mogelijk door naar Buenos Aires.

Leeuwarder Courant, 30 augustus 1898: "Den 22en Juli j.l. heeft De Jong zich 's morgens om 5 uur te Ostende aan boord van ean stoomschip begeven, naar hij voorwendde om den volgenden dag met een zeilschip van Liverpool naar New York en van daar naar Buenos-Ayres te vertrekken. Gewoonlijk doet hij evenwel het tegendeel van wat hij zegt. Twee getuigen zouden hem den 28en Juli en een derde den 7en Augustus weder te Ostende heben gezien. Waarschijnlijk heeft hij den nacht van 8 Augustus in het hotel 'Du Singo d 'Or', nabij het station te Brugge onder den naam F. Jamar doorgebracht. "

In augustus 1898 ontvangt de advocaat van De Jong een brief van hem, gepost in Philadelphia. Of De Jong deze brief zelf gepost heeft, of een nietsvermoedend zeeman gevraagd heeft deze brief voor hem te posten, is een vraag die niet te beantwoorden is.

naar boven

Bij verstek ter dood veroordeeld

In december 1900 wordt de spoorloze Hendrik de Jong bij het Hof van Assisen van Oost-Vlaanderen te Gent aangeklaagd voor de moord op de twee Gentse vrouwen.

Aankondiging van het proces in de Belgische krant Vooruit, 22 november 1900. Plaats delict is hier: Willem Tellstraat, i.p.v. Plateaustraat. Deze twee straten komen op elkaar uit; plaats delict was dus vermoedelijk het hoekpand van deze twee straten.

"De Hollandsche politie verstrekte dadelijk het volledige dossier, dat zij over dezen misdadiger had verzameld. Daaruit bleek dat De Jong meermalen gehuwd was; achtereenvolgens in Engeland, Amsterdam, Gent, Brussel, Antwerpen, Kortrijk en Oostende woonde, telkens onder andere namen. (...) Hij onderging echter verschillende veroordelingen wegens oplichting in verscheidene steden begaan, waar hij zich beurteling voordeed als kelner, ingenieur, geneesheer, landmeter, neef van een ouds-president der Ver. Staten, enz." Elburger Courant, 8 december 1900.

Bij verstek wordt hij eind december 1900 ter dood veroordeeld. Volgens de Belgische krant 't getrouwe Maldeghem (30 dec. 1900) wegens 'dubbele moord, brandstichting en diefte'. Het vonnis werd in januari 1901 symbolisch voltrokken:

"De beul van Brussel is Vrijdagmorgen te Gent gekomen om op de Koornmarkt, aan den schandpaal, het vonnis aan te plakken, waarbij De Jong voor den dubbelen moord in de Plateaustraat bij verstek ter dood veroordeeld wordt. Vier gendarmen hebben van 11 tot 12 u. den schandpaal bewaakt, waarna de beul met zijn materiaal terug vertrokken is.
Gent. De Volksstem, 30-01-1901.

Vervolgens

Rond de jaarwisseling 1913/1914 vindt er in Brussel een moord plaats, die volgens enkele krantenberichten mogelijk door Hendrik De Jong gepleegd is. Aangezien latere berichten over deze zaak uitblijven, wijst dit erop dat deze berichten hoogst speculatief waren. Het is onwaarschijnlijk dat De Jong, die immers in België de doodstraf wachtte, teruggekeerd zou zijn naar dat land.

Onderstaande bericht is het laatste bericht over Hendrik de Jong, vóór het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, 18 februari 1914: Een paar weken geleden werd te Brussel in de Linnaeusstraat een oud-actrice van Fransche afkomst, mevr. Sauvin, die nu kamers verhuurde, door een harer huurders vermoord, — schrijft de correspondent van het Alg. Hdlsbl. aldaar. Deze huurder scheen een Engelschman te zijn, althans had hij het voorkomen van een Engelschman, droeg den Britschen naam Wilson of Welson, en sprak Engelsch. Tot nu toe wordt hij vruchteloos opgespoord. De moordenaar liet alleen een boek en een parapluie achter. In het boek het portret van een vrouw, waarop, benevens het adres van een Londensch photograaf, nog het nummer der bestelling stond te lezen. Politieagenten werden naar Londen gezonden. Toen' bleek dat het nummer, op de foto aanwezig, valsch was: want net behoorde bij een foto, waarop twee eerzame burgers, die hun gouden bruiloft vierden, waren voorgesteld. Na onderzoek kwam toch aan het licht dat het door Wilson achtergelaten portret een Duitsche prostituee voorstelde, die langen tijd te Londen had gewoond, maar wier tegenwoordige verblijfplaats onbekend was en onbekend is gebleven. Een moord, op een Francaise, te Brussel gepleegd door een Engelschman, die met een Duitsche vrouw verkeering scheen te hebben, mocht al heel mooi op gebied van cosmopolitisme heeten. En nu komt er nog een Hollander bij... Waarbij dient gevoegd, dat de Engelschman tevens wegvalt. Want een buurvrouw der vermoorde is plots tot de overtuiging gekomen, dat zij den moordenaar meer dan eens heeft ontmoet. En deze zou niet Wilson of Welson heeten en een Engelschman zijn, maar zich Henricus de Jongh noemen en de Hollandsche nationaliteit bezitten. Henricus de Jongh is trouwens geen onbekende, op het zeer bijzonder gebied der criminaliteit is hij zelfs... haast beroemd. In Juli 1899 heeft hij te Gent twee vrouwen vermoord, die een herberg hielden. De buurvrouw der onlangs gewurgde Francaise woonde toen ter tijd in de buurt der beide vermoorde Gentenaressen. Ik zag waarempel niet gaarne deze buurvrouw in mijn buurt komen wonen... maar toch, zij heeft het thans uitgebracht dat Wilson en De Jongh een en dezelfde persoon zijn. En nu wordt De Jongh met hernieuwden moed en ijver opgespoord. Want zijn te Gent gepleegden moord heeft hij nog uit te boeten... Henricus de Jongh is geboren te Weesperkarspel den Sen October 1861. In Nederland werd hij meermalen ook onder valsche namen, veroordeeld. Na den moord te Gent, den 22en Juli 1899, vluchtte hij over Ostende en Dover naar New-York, van waar hij later Buenos Ayres bereikte. Toch kon hij niet gevangen worden genomen. Bij verstek werd hij door het Assisenhof van Oost- Vlaanderen ter dood veroordeeld. Reeds in 1893 kwam Henricus de Jongh met de politie in aanraking en wel te Amsterdam. Men had het vermoeden dat hij zijn vrouw Sarah Juett en bovendien zekere Marie Schmitz om het leven had gebracht. Beiden zijn inderdaad verdwenen en nooit heeft men nog van haar gehoord. De Jongh werd echter weer op vrijen voet gesteld, bij gebrek aan schuldbewijzen. Sedert den dubbelen moord te Gent —14 jaar geleden — is De Jongh wat zwaarlijviger geworden, doch zijn uiterlijk is anders weinig veranderd. Zijn verblijf in Amerika kan er wel hebben toe geleid hem eenigszins te.... verengelschen. Nu wordt hij door de beste rechercheurs van Brussel en St. Joost ten Noode, de voorstad waar de moord plaats had, opgespoord. Edoch, sedert 14 dagen is hij, indien hij en Wilson één zijn, op de vlucht. En als hij zich thans evengoed weet te verbergen als toen hij te Gent de twee kroeghoudsters ad patres zond, is er veel kans voor, dat de onheil-brengende buurvrouw nog een paar keer verhuist (God moge het verhoeden!), eer Wilson-De Jongh wordt gesnapt (dat komt toch eens) of eer hij zijn ziel aan den Duivel, die ze vast heeft gesmeed, terug heeft geschonken, — een gebeurtenis die voorzeker voorzien mag worden. In elk geval, wie de Weesperkarspelenaar Henricus de Jongh ontmoet, waarschuwe de Brusselsche politie...

Aangezien er geen vervolgberichten met betrekking tot De Jong over deze moord verschenen, kan aangenomen worden dat de buurvrouw zich vergiste.

Wat wel van De Jong geworden is? Als hij inderdaad naar Amerika ontkomen is, ligt het in de lijn der verwachting dat hij daar, onder een of andere namen z'n 'werkzaamheden' gecontinueerd heeft. Omdat hij niet bepaald een succesvol oplichter was - hij belandde vanwege oplichterij steeds weer in het cachot - is de kans groot dat hij ergens in een Amerikaanse gevangenis onder een ons onbekende naam gestorven is, ergens tussen 1899 en 1940.

Zie ook:

Jan Bondeson & Bart FM Droog. The Dutch Jack the Ripper: New Light on Hendrik De Jong, the 'Continental Suspect'. Ripperologist # 159.
http://www.mangodesign.biz/ripperologist/ripperologist159.pdf


Nieuw bewijs? Toch in Amerika?

Het Ripperologist-artikel over Hendrik de Jong was koud verschenen, of de Nederlandse onderzoeker en oud-NPE-redacteur Jurgen Eissink deed een verrassende vondst:

Bron: https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83030272/1898-10-11/ed-1/seq-1/

Dit bericht, 'Preddy advertised for a wife, in The Sun, New York, 11 oktober 1898, verscheen in meerdere Amerikaanse kranten. Was het toeval dat iemand met een zelfde modus operandi als Hendrik de Jong was opgedoken in Boston, niet lang na De Jongs verdwijning uit België? Qua reistijd Belgie-V.S. zou het inderdaad om 'Henri de Jong', zich nu noemende 'W.S. Preddy', kunnen gaan.

naar boven

Noot

Weeshuis te Weesp: mogelijk het Bartholomeus Gast- en Armenweeshuis te Weesp, 1557-1970.


Bronnen

Stamboekregistraties van onderofficieren en manschappen van het KNIL. NationaalArchief, Den Haag.
L.H.J. Lamberts Hurrelbrinck. Misdadigerswereld. Valkhoff, Amersfoort, [1907]. 264p. Hoofdstuk VII, blz 200 t/m 225.
Mr. Lamberts Hurrelbrinck (1856-1941) was in 1894 de advocaat van Hendrik de Jong. In dit boek geeft hij een levens- en karakakterschets van Hendrik de Jong en andere misdadigers die hij als advocaat verdedigde. Met facsimile van brief van De Jong aan hem uit 1894.
Hoofdstuk VII online op Droog.
F. Bordewijk. Geachte confrère. Splendeurs en misères van het beroep van advocaat. Scheltema & Holkema N.V., Amsterdam, 1956. 208p. Blz. 146-151. Samenvatting van het De Jong-hoofdstuk van Lamerts Hurrelbrinck.
Hans van Straten. Moordenaarswerk. Arbeiderspers, Amsterdam, 1990. Tweede [uitgebreide en herziene] druk. 306p., blz. 31-35.
In het aan Hendrik de Jong gewijde hoofdstuk staan een aantal ondergeschikte fouten. Het opvalendste is dat Van Straten de Gent-moorden onvermeld laat, kennelijk omdat hij geen kranten van na 1897 op de Zaak-De Jong gecontroleerd heeft. Desalniettemin kan men alleen maar bewondering hebben voor het pionierswerk dat Van Straten, die stapels kranten handmatig doorgenomen heeft, verrichtte in een computerloos tijdperk.
Burgerlijke Stand-archieven. Raadpleegbaar via www.wiewaswie.nl
M.R. Aartsen. Genealogie Aartsen, De Jong, Vleming, Van Schooten » Willem Hendriksz de Jong, Coret Genealogie. 1997-2017.
https://www.genealogieonline.nl/genealogie-aartsen-de-jong-vleming-van-schooten/R39.php
Regionaal Archief Nijmegen, Bevolkingsregisters van de gemeente Nijmegen, Nijmegen, archief 679, inventaris­num­mer 33030, 1880, Wijk B, deel 12, folio 13.
https://www.openarch.nl/show.php?archive=ran&identifier=313D6B65-32E6-4071-98AF-5C2A1B50F666&lang=nl
Gevangenisregister Den Bosch. Gevangenissen in 's-Hertogenbosch, 1815-1940, Deel: 373, Periode: 1888-1889, 's-Hertogenbosch, archieftoegang 52, inventarisnummer 373, Inschrijvingsregister gevangen mannen. Brabants Historisch Informatie Centrum.
https://www.openarch.nl/show.php?archive=bhi&identifier=c9ce03c4-84ef-ce2e-71f6-253ab8a53831&lang=nl
Regionaal Archief Tilburg, Tilburg, Bevolkingsregister. Boek, Deel: 1472, Periode: 1890-1900, Tilburg, archief 0918, inventaris­nummer 1472, Inv. nr. 1472 1890-1900 Deel 29 wijk N 1-260 Heuvel, folio 228
https://www.openarch.nl/show.php?archive=rat&identifier=72c2a7fc-3866-11e0-bcd1-8edf61960649&lang=nl

De oplichting van mej. Schermerlé

Echtscheiding. [Advertentie]. Algemeen Handelsblad, 13-01-1888.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010142859:mpeg21:a0023
H.d.J. [Hendrik de Jong]. Advertentie. Algemeen Handelsblad, 03-01-1889.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010145164:mpeg21:a0022
De zaak-De Jong. [Verklaring van mej. Schermerlé]. De Tijd, 22-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407041:mpeg21:a0071
De geheimzinnige verdwijning. [Uitgebreide een zeer goed geïnformeerde biografische schets] Rotterdamsch Nieuwsblad, 29-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166748:mpeg21:a0033
Henk Sweers. Genealogie van Wiard Sweers » Catharina Bathelemina Schermerlé. Genealogie Online, [s.l.], 2017.
https://www.genealogieonline.nl/genealogie-wiard-sweers/I1829.php

De oplichting van weduwe Deinema

[Hendrik de Jong?] Contactadvertentie, Nieuws van den Dag, 4 januari 1889. Blz. 3.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010137522:mpeg21:p003
Rechtszaken. [De zaak tegen Hendrik de Jong vanwege diefstal op weduwe Deinema]. Rotterdamsche Courant, 06-09-1889.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011005719:mpeg21:a0010
Arrondissements-rechtbank te Rotterdam.
Rotterdamsch Nieuwsblad, 06-09-1889.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011009889:mpeg21:a0009
Rechtszaken [Uitspraak rechtbank Rotterdam: twee jaar en zes maanden gevangenisstraf]. De Tijd, 16-09-1889.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010271175:mpeg21:a0068

De verdwijningen in 1893

Een Hollandsche Jack the Ripper? Rotterdamsch Nieuwsblad, 13-09-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166734:mpeg21:a0009
Een Hollandsche Jack the Ripper? [Zelfde artikel als RN, 13-09]. Nieuwsblad van het Noorden, 15-09-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895067:mpeg21:a0004
Geheimzinnige verdwijning. [De Jong wordt hierin omschreven als 'gelegenheidsdichter en houtschilder']. Algemeen Handelsblad, 16-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165058:mpeg21:a0008
Geheimzinnige verdwijning. 'De Telegraaf, 16-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538021:mpeg21:a0030
Een geheimzinnige zaak. Algemeen Handelsblad, 17-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165060:mpeg21:a0007
De geheimzinnige zaak. [In logement van Van Gelder aan het Damrak neemt recherche een koffer met kleren van De Jong en Maria Schmitz in beslag. In deze koffer was ook een 'klein model spade met een niet langen steel"]. Telegraaf, 18-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538025:mpeg21:a0021
De zaak-De Jong. De Tijd, 19-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407038:mpeg21:a0065
Verdwijning van twee vrouwen. Het nieuws van den dag, 19-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010094062:mpeg21:a0091
De zaak-De Jong. De Tijd, 20-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407039:mpeg21:a0074
De geheimzinnige verdwijning. [Met tekening van De Jong, plus verslag van gesprek met De Jongs broer en schoonzus]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 20-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166740:mpeg21:a0070
De zaak-De Jong. [In logement van Van Gelder aan het Damrak neemt recherche een koffer met kleren van De Jong en Maria Schmitz in beslag. In deze koffer was ook een 'klein model spade met een langen steel" - zie Telegraaf, 18-09-1893]. Nieuwsblad van het Noorden, 20-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895069:mpeg21:a0017
De Hollandsche Jack the Ripper. De Grondwet, 21-09-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMGARO01:000169254:mpeg21:a0013
"In betrekking tot de Jong" (...). Onder andere uitspraken van Frans de Jong, de broer van Hendrik. De Zeeuw, 21-09-1893.
https://krantenbankzeeland.nl/issue/zee/1893-09-21/edition/0/page/2
De geheimzinnige verdwijning. Algemeen Handelsblad, 21-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165067:mpeg21:a0018
De geheimzinnige zaak. ["In verband met de onweerstaanbaarheid van De Jong verneemt men, dat zijn moeder de naam had van het vee te betooveren en ingewijd te wezen in de zwarte kunst"]. De Telegraaf, 22-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538032:mpeg21:a0020
Binnenland. [Over eerste huwelijk van De Jong, 1889]. Arnhemsche courant, 22-09-1893
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000092985:mpeg21:p001
De geheimzinnige verdwijning. [Namen van getuigen]. Leeuwarder Courant, 22-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010591722:mpeg21:a0061
De zaak-De Jong. [Over het Jack the Ripper-gerucht]. De Tijd, 23-09-1893
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407042:mpeg21:a0078
Verdwijning van twee vrouwen. Het nieuws van den dag, 23-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010094066:mpeg21:a0004
De geheimzinnige zaak. Nieuwe Tilburgsche Courant, 24-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010154527:mpeg21:a0006
De Zaak-De Jong [Mogelijk getuigen die de moord op Maria Schmitz hoorden]. De Tijd, 25-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407043:mpeg21:a0008
De Zaak-De Jong. De Tijd, 27-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407045:mpeg21:a0068
De Zaak-De Jong. De Tijd, 28-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407046:mpeg21:a0088
Hendrik de Jong en zijne operatieën te Rotterdam. Rotterdamsch Nieuwsblad, 28-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166747:mpeg21:a0051
De geheimzinnige verdwijning. [Uitgebreide biografische schets] Rotterdamsch Nieuwsblad, 29-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166748:mpeg21:a0033
Moord H. de Jong. [Over Marie Schmitz]. Maas en Scheldebode, 29-09-1893.
https://krantenbankzeeland.nl/issue/mas/1893-09-29/edition/null/page/2
De Zaak-De Jong. Algemeen Handelsblad, 30-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165082:mpeg21:a0014
Verdwijning der twee vrouwen. De Gooi-en Eemlander, 30-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011164664:mpeg21:a0006
De geheimzinnige verdwijning. [Over Jack the Ripper-verdenking; evt. uitlevering van De Jong aan Engeland zodat hij de doodstraf kan krijgen]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 30-09-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166749:mpeg21:a0014
De geheimzinnige geschiedenis. [Over verdenkingen van de Britse politie dat De Jong Jack the Ripper zou zijn]. De Standaard, 30-09-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011133399:mpeg21:a0004
Zaak-De Jong [Goed geïnformeerd stuk; o.a. over 'Jacques the Ripper'- verdenking jegens De Jong, geuit in North Eastern Daily Gazette. De Graafschap-bode, 30-09-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011149434:mpeg21:a0005
De Zaak-De Jong. [O.a. over de Jack the Ripper-geruchten]. De Tijd, 30-09-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407048:mpeg21:a0070
De geheimzinnige verdwijning. [Uitvoerig en gedegen relaas, ook over eerdere zaken tegen De Jong]. Nieuwe Tilburgsche Courant, 01-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010154528:mpeg21:p005
[Getuigen die De Jong en Schmitz op 31 augustus 's avonds laat hebben zien lopen]. Tilburgsche Courant, 01-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010188689:mpeg21:a0019
Verdwenen vrouwen. [Over dame in het gezelschap van De Jong op 31 augustus 1893; over dienstmeisje dat aangifte heeft gedaan van diefstal door De Jong van fl. 300,- ; in september/oktober 1892 te Utrecht]. De Grondwet, 01-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMGARO01:000169271:mpeg21:a0011
Zaak-De Jong. [Premie voor vinden lijk van Sarah Juett verhoogd tot 100 gulden], Algemeen Handelsblad, 01-10-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165084:mpeg21:a0059
De geheimzinnige verdwijning. [O.a. over wassen beeld dat van De Jong gemaakt is, en tentoongesteld is in het Amsterdamse Panopticum, als 'de vrouwenmoordenaar.' Leidsch Dagblad, 02-10-1893.
http://leiden.courant.nu/issue/LD/1893-10-02/edition/0/page/13
Zaak-De Jong. Interview met Daniel Juett Jr. Algemeen Handelsblad, 03-10-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165087:mpeg21:a0006
Stadsnieuws. De Zaak-De Jong. O.a. over verblijf De Jong in Haarlem, sept. 1892, zoektocht en over interview Daniel Juett Jr. De Tijd, 04-10-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407051:mpeg21:a0006
[-], Kopie Algemeen Handelsblad-interview broer Sarah Juett. Nieuws van den Dag, 04-10-1893
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010093972:mpeg21:a0007
Zaak de Jong. [Bericht dat van Daniel Juett Jr met de rechter-commissaris heeft gesproken en geconfronteerd is met De Jong. Algemeen Handelsblad, 04-10-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165090:mpeg21:a0065
Binnenland. [Mix van feiten en fictie over de zaak-De Jong. Genoemd wordt o.a. vondst van 'medische operatie-werktuigen a la "the Ripper"']. De Peel en Kempenbode, 04-10-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE01:000059780:mpeg21:a0005
Zaak-De Jong. [Over verklaringen van vader Juett]. Algemeen Handelsblad, 05-10-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165091:mpeg21:a0006
Zaak De Jong. [Over de komst van vader Juett naar Nederland en de onmogelijkheid om De Jong aan Engeland uit te leveren, voor berechting aldaar]. Echo van het Zuiden, 5 oktober 1893.
http://kranten.salha.nl/issue/EvZ/1893-10-05/edition/null/page/3
De Zaak-De Jong. [O.a. over een op handen zijnde poging om De Jong onder hypnose te ondervragen]. De Tijd, 07-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407054:mpeg21:a0077
Binnenland. [Biografische schets Sarah anna Juett].
De Peel- en Kempenbode, 07-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE01:000059781:mpeg21:a0029
Uit Londen.[O.a. over impact interview Daniel Juett Jr.]. Algemeen Handelsblad, 05-10-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165091:mpeg21:a0003
Men meldt uit Amsterdam. Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenboscche Courant, 11-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSADB01:000019146:mpeg21:a0006
Uit Nederland. De Volksstem, 11-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011180016:mpeg21:a0047
De zaak-De Jong. [o.a. over oplichterij door De Jong in Groningen, 1891, en over een door hem aldaar geschreven versje in een poesie-album van een dienstbode]. Nieuwsblad van het Noorden, 13-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895079:mpeg21:a0008
Verdwijning van twee vrouwen. [Beschrijving van De Jong tijdens rechtszaak].
Het Nieuws van den Dag, 16-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010093982:mpeg21:a0108
(-). Facsimile van handgeschreven brief van 'grappenmaker' die claimt te weten waar de vermiste vrouwen 'leggen'. Haagsche Courant, 25-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000120725:mpeg21:a0046
De Zaak-De Jong. [Over huwelijkspoging van De jong in Blaricum en over zoektocht naar Sarah Juett]. De Tijd, 25-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407069:mpeg21:a0062
Men meldt ons uit Amsterdam. Bataviaasch handelsblad, 30-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110615811:mpeg21:a0034
Bekendmaking; or 'hue and cry' sent out by the Dutch police.
New York Herald, 01-11-1893.
https://www.jtrforums.com/showthread.php?t=27100'
De zaak-De Jong. [Landloper aangehouden die meer zou weten; uit latere berichten blijkt het om een fantast te gaan]. Nieuwsblad van het Noorden, 01-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895087:mpeg21:a0011
Allerlei. [De verklaringen van de landloper. Deze 51-jarige man zegt dat hij 8-jaar een 'intieme relatie' met De Jong gehad heeft, tijdens reizen naar londen, New York, Chicago, etc. Overduidelijk verzinsels]. De Maasbode, 01-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000165549:mpeg21:a0011
A Mysterious Criminal. Atlanta Constitution, 03-11-1893.
http://www.casebook.org/press_reports/atlanta_constitution/931103.html
The De Jong Mystery. Daily Northwestern, 03-11-1893
http://www.casebook.org/press_reports/daily_northwestern/931103.html
De Zaak-De Jong. [Meer over de landloper]. De Tijd, 04-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407076:mpeg21:a0074
Zaak-De Jong. Tilburgsche courant, 05-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010188699:mpeg21:a0025
De zaak-De Jong.[Over hoe De Jong zijn schoonvader bedotte met vervalst gevangenisdocument]. De Tijd, 07-11-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407078:mpeg21:a0011
De zaak-De Jong. [Onderzoek naar De Jongs geestvermogen. Engelse politie staakt onderzoek naar mogelijkheid dat Hendrik de Jong Jack the Ripper zou zijn].
Nieuwsblad van het Noorden, 08-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895090:mpeg21:a0015
De Nieuwerwetsche Cartouche. Nieuwe Tilburgsche Courant, 12-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010154534:mpeg21:a0036
De zaak-De Jong. [Premie van fl. 500,- uitgeloofd voor vinden van lichamen van de verdwenen vrouwen]. Nieuwsblad van het Noorden, 15-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895093:mpeg21:a0012
De zaak-De Jong. [Onderzoek nog gaande]. Nieuwsblad van het Noorden, 13-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895105:mpeg21:a0008
De zaak-De Jong. [Onderzoek nog gaande; ene De Vries herkent De Jong niet]. Nieuwsblad van het Noorden, 15-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895106:mpeg21:a0010
De Zaak-De Jong. De Tijd, 10-01-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385825:mpeg21:a0067

naar boven

Rechtszaak tegen De Jong in 1894 , i.v.m. oplichting 1892.

Rechtszaken. [Aankondiging proces op 12 april 1894 tegen De Jong, inzake oplichting van Hendrik Kramer in 1892, voor een bedrag van fl. 100,-]. Tilburgsche Courant, 05-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010188742:mpeg21:a0016
Binnenland. Nieuwsblad van het Noorden, 08-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895395:mpeg21:a0004
Zaak-De Jong [rechtszaak]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 13-04-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166912:mpeg21:a0017
Korte Berichten. Nieuwsblad van het Noorden, 13-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895397:mpeg21:a0008
Rechtzaken. Hendrik de Jong voor de rechtbank. [Uitgebreid verslag zitting]. De Tijd, 14-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385904:mpeg21:a0017
Hendrik de Jong. [Uitspraak rechtbank Amsterdam]. De Tijd, 27-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385915:mpeg21:a0076
Rechtszaken. Haarlem's Dagblad, 28-04-1894.
http://nha.courant.nu/issue/HD/1894-04-28/edition/0/page/2
Nog iets over De Jong. [Ooggetuige die De Jong in augustus1893 in Antwerpen gezien zou hebben; waarschijnlijk moet dat in juni 1893 geweest zijn, áls deze getuigenis verder klopt]. De Tijd, 01-05-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385918:mpeg21:a0067
De zaak Hendrik de Jong. [Verklaringen van de familie Kramer, opgelicht in 1892; pleidooi van Mr. Lamberts Hurrelbrinck]. Het Nieuws van den Dag, 30-05-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010091550:mpeg21:a0092
Zaak—Hendrik De Jong. Rotterdamsch nieuwsblad, 30-05-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166950:mpeg21:a0084
Een dreigbrief uit....... de gevangenis. De Tijd, 31-05-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385941:mpeg21:a0012
Hendrik de Jong. [briefje van De Jong die hij uit gevangeniswagen op straat gegooid zou hebben, waarin hij geschreven zou hebben dat hij fl. 20.000,- in Calcutta bijeengegokt had, geld dat door de twee verdwenen vrouwen zou zijn verduisterd]. De Telegraaf, 09-06-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538507:mpeg21:a0014
De zaak-De Jong in appèl. De Locomotief. 07-07-1894, p. 1.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010293761:mpeg21:p001
Rechtzaken. [Behandeling cassatieverzoek]. De Tijd, 07-08-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010385998:mpeg21:a0017
Binnenlandsche berichten. [Cassatieverzoek De Jong door Hoge Raad verworpen]. Delfsche Courant, 19-08-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000119748:mpeg21:a0004
V. Een groot maatschappelijk gevaar. [Over gevaar van recidivisten, met verwijzing naar Zaak-de Jong. Weekblad van het regt. Jrg 64, 1902, no 7771, blz 4. 27-07-1902.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB07:001667091:00001

Moord in Duitsland, die aan De Zaak De Jong deed denken (andere dader).

Een misdaad ontdekt. Leeuwarder Courant, 10-09-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010592018:mpeg21:a0003

naar boven

De Jong weer op vrije voeten

Hendrik de Jong. ["Naar De Echo verneemt, heeft hij een vrij groote uitgangskas vergaard. Zijn plan moet zijn onmiddellijk na zijn invrijheidstelling naar Australië, naar Melbourne te vertrekken"]. De Tijd, 05-08-1897.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010387007:mpeg21:a0021
De zaak-De Jong. [Naar De Echo verneemt...]. ''Nieuwsblad van het Noorden, 06-08-1897.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010885095:mpeg21:a0008
Hendrik de Jong. [Interview, met een door hem geschreven lofdicht op Wilhelmina en specificatie van zijn verdiensten in de gevangenis: fl. 159,94]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 20-08-1897.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177085:mpeg21:a0005
De Jong op vrije voeten. [Ooggetuigeverslag van De Jongs gang naar het Paleis van Justitie, direct na zijn ontslag uit de gevangenis aan de Amstelveenscheweg]. Tilburgsche Courant, 22-08-1897.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBDDD02:000217819:mpeg21:a0008
Rechtbank te Arnhem. [Verhaal over verdere oplichtingspraktijken, na zijn vrijlating]. De Graafschap-bode, 08-01-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011149873:mpeg21:a0011
Hendrik de Jong. De Telegraaf, 11-01-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110541242:mpeg21:a0076
Hendrik de Jong. Algemeen Handelsblad, 23-02-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010162207:mpeg21:a0011
(...) [Broer Frans (uit Arnhem) van Hendrik de Jong kan niet getuigen omdat hij is opgenomen in het krankzinnigengesticht te Zutphen]. Middelburgsche Courant, 26-02-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010630154:mpeg21:a0009
Rechtzaken. Het Nieuws van den Dag, 04-03-1898.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010125856:mpeg21:a0067
Hendrik de Jong. Rotterdamsch Nieuwsblad, 05-03-1898.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177251:mpeg21:a0057

Allerlei [Moord en brand in café te Gent]. Provinciale Drentsche en Asser courant, 25-07-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMDA03:000100982:mpeg21:a0009
Een drama te Gent. Hendrik de Jong? Rotterdamsch Nieuwsblad, 19-08-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177388:mpeg21:a0091
Hendrik de Jong. Tilburgsche courant, 21-08-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010196003:mpeg21:a0017
's-Hertogenbosch, 23 Augustus. [Veel details over moord te Gent]. Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant, 24-08-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSADB01:000011136:mpeg21:a0027
De beruchte Hendrik de Jong. [Niet geheel betrouwbare biografische schets]. Leeuwarder Courant, 30-08-1898. Ook afgedrukt in Provinciale Drentsche en Asser Courant, 29-08-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010595248:mpeg21:a0014
Het gerucht heeft geloopen... [Gerucht dat de Jong na de moorden in Gent nog in Antwerpen gewoond zou hebben]. De Denderbode, 08-09-1898.
http://aalst.courant.nu/issue/DDB/1898-09-08/edition/0/page/2?query=
Hendrik De Jong. De Locomotief, 26-09-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010299525:mpeg21:a0104
Geen Hendrik de Jong. Nieuwsblad van het Noorden, 30-09-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010887416:mpeg21:a0012
Wehl. De Graafschap-bode, 08-10-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011149949:mpeg21:a0026
Hendrik de Jong. Nieuwsblad van het Noorden, 23-10-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010887435:mpeg21:a0009
Hendrik de Jong gearresteerd. Leeuwarder courant, 24-10-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010595294:mpeg21:a0013
Hendrik de Jong aangehouden? Middelburgsche courant, 24-10-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010630386:mpeg21:a0055
Hendrik de Jong. [Arrestatie wordt ontkend]. Leeuwarder courant, 25-10-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010595295:mpeg21:a0009
Hendrik de Jong. [Gearresteerde in Wenen blijkt niet De Jong]. De Telegraaf, 26-10-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110541770:mpeg21:a0020
Hendrik De Jong. De Locomotief, 23-11-1898.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010299575:mpeg21:a0107

Hendrik de Jong. Tilburgsche courant, 08-01-1899.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010186228:mpeg21:a0041
Hendrik de Jong. Leeuwarder courant, 09-01-1899.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010595359:mpeg21:a0014
Hendrik de Jong! [Gerucht over verblijf van Hendrik de Jong in Nederlands Indië]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 09-01-1899.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177658:mpeg21:a0193
Een slachtoffer van Hendrik de Jong? [Vondst geraamte in de Rijn bij Renkum]. De Telegraaf, 27-01-1899.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110541941:mpeg21:a0013
Laatste Berichten. [Over vondst geraamte; alles wijst er op dat dit niet om Sarah Ann Juett gaat, waarschijnlijk betreft het een forse man]. De Zuid-Willemsvaart, 28-01-1899.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE01:000041067:mpeg21:a0005

naar boven

De misdaad der Willem Tellstraat. [Aankondiging proces tegen Hendrik de Jong]. Vooruit, 22-11-1900. Blz 3, meest rechtse kolom.
ftp://digital.amsab.be/pubs_serials/Vooruit_1884-1918/vooruit_1900/vooruit_190011/
vooruit_19001122/vooruit_19001122.pdf
Hendrik de Jong. Telegraaf, 29-11-1900.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110556630:mpeg21:a0046
Hendrik de Jong, de moordenaar. Algemeen Handelsblad, 30-11-1900.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164797:mpeg21:a0012
[Arrestatie Hendrik de Jong?]. Arnhemsche Courant, 30-11-1900.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000194711:mpeg21:a0024
Hendrik De Jong, de moordenaar. De Tijd, 01-12-1900.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407517:mpeg21:a0004
Hendrik de Jong. [Biografie] Nieuwe Tilburgsche Courant, 06-12-1900.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010155387:mpeg21:a0022
De Belgische politie... [Over rechtszaak tegen De Jong]. Elburger Courant, 08-12- 1900.
http://snv.courant.nu/issue/ELC/1900-12-08/edition/null/page/2?query=
Rechtzaken. Hendrik De Jong ter dood veroordeeld. Rotterdamsch Nieuwsblad, 22-12-1900.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBDDD02:000203354:mpeg21:a0032
Rechtzaken. Hendrik de Jong. De Telegraaf, 23-12-1900.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110556674:mpeg21:a0048
Zou via Engeland naar Amerika gevlucht zijn.
Binnenland. Rotterdamsch nieuwsblad, 24-12-1900.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBDDD02:000203357:mpeg21:a0036
Hendrik De Jong. De Locomotief, 29-12-1900.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010298408:mpeg21:a0145
Assisenhof van Oost-Vlaanderen. 't Getrouwe Maldeghem, 30-12-1900. Blz. 2
http://mail.maldegem.be/websitemaldegem/getrmaldegem/1900_12_30.pdf
Hendrik de Jong. De Sumatra Post, 07-01-1901.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010320444:mpeg21:a0040
België. [De Jong ter dood veroordeeld. Hij zou naar Amerika gevlucht zijn]. De Grondwet, 15-01-1901].
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110620774:mpeg21:a0202
Hendrik de Jong. Leeuwarder courant, 27-07-1901.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010596136:mpeg21:a0012
Gent. De Volksstem, 30-01-1901.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011180500:mpeg21:a0052

naar boven

Haagsch allerlei. [Over een Amsterdams medium dat verklaarde in spiritistich contact te staan met Hendrik de Jong en andere moordenaars; hier wordt spottend over bericht]. De Telegraaf, 23-12-1901.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557122:mpeg21:a0020

Een slachtoffer van Hendrik de Jong? [Vondst van een skelet bij Bussum]. Algemeen Handelsblad, 12-04-1905.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010650420:mpeg21:a0003
Vermoeden. De Tijd, 13-04-1905.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010986476:mpeg21:a0015
Een herinnering aan de moordgeschiedenissen van Hendrik de Jong. Nieuwsblad van Friesland / Hepkema's courant, 15-04-1905.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010732867:mpeg21:a0031
Hendrik de Jong. Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, 11-05-1905.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010134125:mpeg21:a0036
De vrouwemoordenaar. Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, 15-05-1905.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010134128:mpeg21:a0064

naar boven

Hendrik de Jongh. Algemeen Handelsblad, 19-01-1914.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010655496:mpeg21:a0149
Op het Spoor. [Over 'Hendrik de Jongh', in verband met Brusselse moordzaak]. Bataviaasch Nieuwsblad, 20-01-1914.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011036603:mpeg21:a0028
Hendrik de Jongh? Algemeen Handelsblad, 21-01-1914.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010655500:mpeg21:a0138
Buitenland. Hendrik de Jongh. Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, 18-02-1914.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010167621:mpeg21:a0085

Amsterdamsche Brieven. [Terugblik op Hendrik de Jong, die in dit verhaal vijf vrouwen in Nederland zou hebben laten verdwijnen], Soerabaijasch Handelsblad, 02-02-1929.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011108609:mpeg21:a0141
Observator. Van IJ en Amstel. De Gooi- en Eemlander, 26-03-1929.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011163464:mpeg21:a0089

naar boven

Jack the Ripper Forums

Foto's van Hendrik de Jong. Collectie Arie Vestering:
https://www.jtrforums.com/showthread.php?t=27103&goto=nextnewest
Div. auteurs. Hendrik de Jong. Suspects and Theories. Jack the Ripper Forums. 2017
https://www.jtrforums.com/forumdisplay.php?f=800

Bronnen Lowther Castle

Vanwege belangstelling in UK en USA is onderstaande in Engelse vertaling

20-08-1892, Algemeen Handelsblad. Passed Assension [= Ascension, St. Helena], 18 August. Shepherd, [from] Rangoon to Channel.
22-09-1892. Algemeen Handelsblad. Passed Lizard [southernmost part of Cornwall) on 21 Sept.: Lowther Castle, bound for Zaandam, from Rangoon.
26-09-1892, Rotterdamsch Nieuwsblad: Passed Prawlepoint [southernmost point of Devon]. Lowther Castle, Shepherd, [sailing from] Rangoon / [heading for] Zaandam.
27-09-1892, Algemeen Handelsblad. IJmuiden, 25 Sept. Expected to arrive Arrived: Lowther Castle, from Rangoon to Zaandam.
28-09-1892, De Tijd: Arrived in Zaandam, 26 Sept. Lowther Castle, Shepherd, [sailed from ] Rangoon.
01-10-1892, Algemeen Handelsblad: Rice. Deliverd in Amsterdam 28.000 bags Rangoon [rice] per Lowther Castle*.
26-10-1892, Rotterdamsch Nieuwsblad: “Ymuiden, 24 Oct. The rudder of the Lowther Castle is so heavily damaged, that it is inoperable. The ship is towed by three tugboats to Amsterdam for repairs”
31-10-1892, De Standaard, 31-10-1892. Ymuiden, 28 Oct. [1892] Lowther Castle, Shepherd, bound for Middlesbrough, towed by tug Blackcock.

29-01-1895: The Rio News (Brasil). List of sailing vessels at anchor in the bay of Rio de Janeiro, 27th January, 1895.
British vesels. [Shiptype:] bk. Lowther Castle. [Tons:] 1782  [Master:] Wakeham. Entered 7 January. From Cardiff.  Consignees: To order [waiting for cargo?] 
http://memoria.bn.br/docreader/DocReader.aspx?bib=349070&pagfis=4085

‘LOWTHER CASTLE’ - Built 1886. Steel ship of 1855 Tons. Length; 262.1 ft. Breadth; 39 ft. Depth; 23.3 ft. Built by R Williamson at Workington. Sold to the Germans and was owned by H. H Schmidt. Registered; Hamburg RKSQ IN 1900. She was the first ship to bring steel rail to Cairns, North Queensland, Australia. She was renamed after being sold to the Germans and she sailed for them as‘Marie’. [General Carrier]
Raymond J. Warren. The Warren Register of Colonial Tall Ships. [S.a.].
A record of Colonial shipping that serviced the Antipodes from 1768 through 1949. Although most are ships of sail, some important steam ships are also included.
http://colonialtallshipsrayw1.blogspot.nl/2012/03/first-half-of-main-register.html

naar boven

---

? Augustus 1893. Kindermoord te Den Helder (NH)
Slachtoffer: naamloze baby (0)
Status: opgelost.

Weduwe C.T. moeder van drie kinderen, bekent haar pasgeboren baby vermoord te hebben. Een knecht van haar, die aanvankelijk verdacht werd van medeplichtighheid, is na verhoor weer vrijgelaten.

[Verdachte opgepakt]. Het Nieuws van den Dag, 22-08-1893.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010093954:mpeg21:a0078

naar boven

---

30 augustus 1893. Drievoudige moord. Marolleput (Oostburg, ZL)
Slachtoffer: Maria Theresia Bert-Banckaert (74), Melanie Octavie Bert (41) en Rosalie Lampier-Bert (39)
Status: opgelost, levenslang voor dader.

In het gehucht Marolleput, in Zeeuws Vlaanderen, tussen Oostburg en Nieuwvliet worden een weduwe en haar twee dochters dood aangetroffen.

Maria Theresia Banckaert, 74. Weduwe van Petrus Bert.
Melanie Octavie Bert, 41 jaar.
Rosalie Bert, 39. Gehuwd met Machiel Lampier.

De man van de jongste dochter, Machiel Lampier, koewachter, bekent in november 1893 dat hij de dader is.

"Omtrent het afschuwelijke drama, hetwelk in den avond van 30 Aug. 1.1. onder de gemeente Oostburg (Zeeland) afgespeeld en thans door de bekentenis van den dader tot klaarheid gekomen is, meldt men: Lampier, zoo heet de moordenaar, was als koewachter werkzaam op een hofstede, waar hij gewoonlijk sliep; zijn vrouw woonde met haar moeder en zuster in een huisje aan de Marolleput, een gehucht onder de gemeente Oostburg. Hij maakte kennis met een meisje en wilde daarmede naar Amerika gaan, doch zoolang zijn vrouw leefde, kon of wilde hij dit niet doen; daarom besloot hij haar uit den weg te ruimen en met haar tevens de beide andere saam wonende vrouwen, begrijpende, dat zijn daad anders aan het licht zou komen.

Tot dat doel begaf hij zich op den bewusten avond, gewapend met een eegdetand [= tand van een eg], die later ter plaatse van het misdrijf door de justitie is gevonden, van de hofstede naar de op een uur afstands gelegen woning der slachtoffers; daar aangekomen en op zijn geroep om de deur te openen binnengelaten, doodde hij onmiddellijk twee der vrouwen, terwijl hij de derde, die uit de woning was gevlucht, achterhaalde en eveneens doodsloeg." (NvhN, 17-11-1893)

In april 1894 werd hij door de rechtbank te Middelburg tot levenslang veroordeeld. In juli 1894 werd hij naar de strafgevangenis van Leeuwarden overgebracht. Zijn geliefde, Leonie Notelaar, dienstbode te Groede, werd tot zes maanden veroordeeld, omdat ze, hoewel ze wist van de moordplannen, daar geen aangifte van deed.

In 1931 overleed Machiel Lampier op 70-jarige leeftijd.

Volgens een onbevestigde notitie (op Wikipedia, zonder bronvermelding ) zou hij in 1918 naar een kranzinnigengesticht zijn overgeplaatst, waar hij tot zijn dood verbleef.

Bronnen

Overlijdensakten Oostburg, Zeeuws Archief, Middelburg.
Moord te Marolleput. De Telegraaf, 01-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110537993:mpeg21:a0013
De driedubbele moord te Marolleput. Algemeen Handelsblad, 02-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010165035:mpeg21:a0023
Moord te Marolleput. De Telegraaf, 06-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538002:mpeg21:a0022
Moord te Marolleput. De Telegraaf, 12-09-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538013:mpeg21:a0020
De moord te Marollleput. Nieuwsblad van het Noorden, 06-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895076:mpeg21:a0009
De drievoudige moord te Marollleput. Nieuwsblad van het Noorden, 17-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895094:mpeg21:a0005
Rechtszaken. [Uitspraak rechtbank Middelburg: levenslang]. Algemeen Handelsblad, 21-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010146313:mpeg21:a0021
Rechtzaken. [Over uitspreken vonnis - eerste maal dat levenslang te Middelburg werd gevonnist]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 23-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166920:mpeg21:a0087
Rechtzaken [zaak tegen Leonie Notelaar, de geliefde van Lampier]. Het Nieuws van den Dag, 25-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010091478:mpeg21:a0125
Rechtzaken. [Aantekenen hoger beroep], Het Nieuws van den Dag, 03-05-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010091529:mpeg21:a0119
De moord aan den Marolleput. [Bekrachting levenslang in hoger beroep]. De Telegraaf, 11-07-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538576:mpeg21:a0045
De moord aan den Marolleput. De Telegraaf, 20-07-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538596:mpeg21:a0063
Rechtzaken. [Vonnis tegen Leonie Notelaar, de geliefde van Lampier in hoger beroep gehandhaafd: 6 maand]. Het Nieuws van den Dag, 09-08-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010091611:mpeg21:a0104
Overleden. Eindhovensch Dagblad, 27-05-1931.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE01:000058133:mpeg21:a0054

naar boven

---

25 September 1893. Mishandeling de dood ten gevolge te Vught
Slachtoffer: Petrus Josephus Goossens (leeftijd onbekend)
Status: opgelost

Een samenzijn van twee dronken Oost-Indië veteranen loopt dramatisch uit de hand als de één, Petrus Josephus Goossens, de ander, de 59-jarige Jan Willem Hubertus de Bie, zijn Duitse afkomst verwijt. De bie neemt dit niet, grijpt een riek en slaat daarmee Goossens op z'n hoofd.

Rotterdamsch Nieuwsblad, 9 december 1893: "De slag toch was met zulk een kracht aangebracht, dat een stuk van de hersenpan tot in de hersenmassa doordrong en een absès veroorzaakte. De deskundigen zijn eensluidend in hunne verklaring, dat de dood het gevolg kan zijn van de bekomen wond en die wond met de ter terechtzitting aanwezige riek kon zijn toegebracht."

Goossens overleed op 12 oktober 1893 aan zijn verwondingen. Tegen De Bie werd drie jaar geëist. Hij kreeg uiteindelijk tweeëneenhalf jaar gevangenisstraf. De Bie overlijdt op 29 november 1900 te Vught.

Bronnen

Overlijdensaktes Vught. Brabants Historisch Informatie Centrum, 's-Hertogenbosch.
Mishandeling met doodelijken afloop. [Verslag rechtsziting]. Rotterdamsch Nieuwsblad, 09-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166809:mpeg21:a0071
Binnenlandsche berichten. [Uitspraak] De Zuid-Willemsvaart, 16-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE01:000040238:mpeg21:p001

naar boven

---

22 Oktober 1893. Moord te Halfweg (NH)
Slachtoffer: ? v.d. E. (vrouw, 36 of 37)
Status: opgelost

De vrouw van de circa 50-jarige arbeider H.W. Vaessen is bij hem weggelopen en leidt 'reeds weken achtereen een losbandig leven in Den Helder, waaromtrent allerlei ergerlijke bijzonderheden werden meegedeeld.'


Plaats delict, oostelijk van Halfweg, in de buurt van het Kruitmagazijn.
Situatie circa 1893. Bron: http://www.topotijdreis.nl/

Hij haalt haar op uit Den Helder, maar vermoedt kort daarna dat ze hem weer verlaten wil. Terwijl ze wandelen langs de Haarlemmerweg overmeestert hij haar, sleurt haar een sloot in en verdrinkt haar, in het zicht van meerdere getuigen.

Aanvankelijk verklaart hij dat ze zelfmoord gepleegd had, maar uiteindelijk legt hij een volledige bekentenis af. De officier van justie eist levenslang tegen hem; de 5de kamer van de Amsterdamse rechtbank veroordeelt hem tot twaalf jaar wegens doodslag.

Bronnen

Moord te Halfweg. De Telegraaf, 23-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538090:mpeg21:a0010
Moord te Halfweg. De Tijd, 24-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407068:mpeg21:a0065
Moord te Sloterdijk. De Tijd, 25-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407069:mpeg21:a0009
De moord bij Halfweg. Nieuwsblad van het Noorden, 25-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895084:mpeg21:a0018
Allerlei. Provinciale Drentsche en Asser Courant, 27-10-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMDA03:000102129:mpeg21:a0007
Moord bij Halfweg. De Telegraaf, 04-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538112:mpeg21:a0019
De moord bij Halfweg. Nieuwsblad van het Noorden, 08-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895090:mpeg21:a0010
Rechtzaken. Moord aan den Haarlkemmerweg. Het nieuws van den Dag, 08-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010094028:mpeg21:a0056
Zijn eigen vrouw vermoord. Rotterdamsch Nieuwsblad, 09-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166809:mpeg21:a0069
Moord aan den Haarlemmerweg. De Tijd, 09-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010407105:mpeg21:a0012
Rechtszaken. Provinciale Drentsche en Asser Courant, 27-12-1893
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMDA03:000102299:mpeg21:p006

naar boven

---

2 November 1893. Moord te Assen
Slachtoffer: Albertus Johannes Opijnen (42)
Status: onopgelost.

Het lijk van arbeider Albert Opijnen [niet: 'Van Opijnen'], wordt in het Asser Bos (ook genaamd 'Stadsbosch'), nabij de Buitensociëteit, aangetroffen. Motief noch dader zijn ooit bekend geworden.

De Graafschap-bode, 11 november 1893: ""Zondag werd in een bosch bij Assen het lijk gevonden van een man die later bleek zekere Van Opijnen te zijn. Het was een arbeider, die geen ongerepten eerlijken naam had. Het lijk was deerlijk verminkt en met wonden overdekt. Een onderzoek heeft nog niet anders aan het licht gebracht, dan dat de moord schijnt gepleegd te zijn, dieper het bosch in dan waar het lijk werd gevonden. De vermoorde schijnt zich nog een eind te hebben voortgesleept. Schoon men wel op iemand vermoeden heeft en er zelfs twee buren werden gearresteerd, is er met zekerheid nog niets bekend. Men denkt, dat V. Opijnen tot een dievenbende behoorde, die de gestolen goederen in het bosch verborg, en dat onder 't verdeelen van de buit twist is ontstaan enz. enz."

Bronnen

Overlijdensakte. Drents Archief, Assen
Moord in het Asser bosch. De Telegraaf, 05-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538116:mpeg21:a0019
Moord te Assen. De Telegraaf, 07-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538120:mpeg21:a0017
Moord te Assen. De Graafschap-bode, 11-11-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011149446:mpeg21:a0008
De moord in het Asser Bosch. Nieuwsblad van het Noorden, 12-11-1893. http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895092:mpeg21:a0006
Moord in het Asser Bosch. De Telegraaf, 22-12-1893.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538201:mpeg21:a0017
Moord in het Asser-Bosch. De Telegraaf, 31-01-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110538256:mpeg21:a0037
Ongewroken Moorden. De Grondwet, 24-04-1894.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110620431:mpeg21:a0155
De moord in het Asser bosch. Nieuwsblad van het Noorden, 19-06-1895.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010884514:mpeg21:a0005
Een droevige statistiek. Nieuwsblad van het Noorden, 24-04-1896.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010883190:mpeg21:a0014
Een Droevige Statistiek! De Volksstem, 20-05-1896.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011180254:mpeg21:a0025

| naar boven

---