LEVENSDELICTEN 1915
;
   

versie: 22 november 2017


Cold Case Teams en Cases - home

Aantal levensdelicten
1915: 23+

De zaken



In 1915 telde Nederland circa 6,2 miljoen inwoners. Van hen kwamen tenminste 23 op gewelddadige wijze om het leven. Op deze pagina wordt - grotendeels aan de hand van toenmalige krantenberichten - informatie gegeven over deze zaken.

Het CBS registreerde voor 1915 overigens slechts 19 moord- en doodslagzaken.

Bart FM Droog, 2017.


Bronnen

Bevolking, huishoudens en bevolkingsontwikkeling; vanaf 1899. Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen 7-5-2017
http://statline.cbs.nl/statweb/publication/?vw=t&dm=slnl&pa=37556&d1=0-20,33-44&d2=1,11,21,31,41,51,61,71,81,91,101,111,l&hd=151214-1146&hdr=g1&stb=t


Paul Nieuwbeerta en Ingeborg Deerenberg. Trends in moord en doodslag 1911–2002. Een eerste analyse van het Historisch Bestand Slachtoffers Moord en Doodslag. CBS, 2005.
https://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/9E24AB89-C9B0-4798-8232-6FC36590
FB5D/0/2005k1b15p056art.pdf







Levensdelicten 1915 - overzicht

In aanbouw

Moord-, doodslag- en mishandeling met dodelijke afloop-zaken
[OO] = onopgelost
[?] = onduidelijk of deze zaak al dan niet is opgelost

Onopgeloste zaken zijn die zaken waarin iemand op gewelddadige wijze om het leven is gebracht door één of meerdere anderen, maar waar uiteindelijk niemand voor veroordeeld is.

Zelfverdedigings- en 'dood door schuld'-zaken zijn niet in dit overzicht opgenomen.

?, 1915. Moord te IJmuiden (NH)
? 1915. Moord te Heerlen (L)
?, 1915. Moord te Kamerik (Ut)
? Januari 1915. Moord te Den Haag (ZH)
10 Januari 1915. Moord te Amsterdam (NH)
25 Januari 1915. Moord te Amsterdam (NH)
31 Januari of 1 Februari 1915. Moord te Leiden (ZH)
28 (?) Februari 1915. Moord te Glanerbrug (Ov)
Maart 1915. Moord te ? (L)
1 maart 1915. Moord te Amsterdam (NH)
? April 1915. Dubbele roofmoord te Roosendaal (NB)
? April 1915. Moord te Medemblik (NH)
31 Juli 1915. Moord te Amsterdam (NH)
Juli of Augustus 1915. Moord te Amsterdam (NH)
Juli of Augustus 1915. Moord te Lexmond (ZH)
Augustus 1915. Drievoudige moord op Noordzee (ZH)

10 Oktober 1915. 'Mishandeling'. Raamsdonkveer (NB)
22 Oktober 1915. Moord te Amsterdam (NH)
December(?) 1915. Moord te Utrecht (Ut)
12 December 1915. Moord te Winschoten (Gr)
31 December 1915. Moord of doodslag. Oldendiever (Dr) [OO]


10 Oktober 1915. 'Mishandeling'. Raamsdonkveer (NB)
Slachtoffer: Johannes (Jan) van Biezen
(33)
Status: opgelost


Raamsdonkveer. De vestingstad met station is Geertruidenberg. Situatie omstreeks 1915.
Bron afbeelding: www.topotijdreis.nl, 1921


"Toen de werkman J. v. Biezen¹ gisterenavond met zijn vrouw boodschappen had gedaan en huiswaarts wilde keren, werd hij onverhoeds door een militair aangevallen, die hem een steek toebracht in de rechterlong, zoodat B. na zwaar bloedverlies binnen enkele minuten dood neerviel. De dader is onbekend, doch twee militairen op wie verdenking rust, zijn gevangen genomen."(TC)

Een van hen bekent later de dader te zijn, maar 'uit zelfverdediging' gehandeld te hebben.

Kort voor de steekpartij had in een café een kleine woordenwisseling tussen Van Biezen en de militairen plaatsgevonden, nadat een van hen de vrouw van Van Biezen tegen haar achterste had getrapt.

De dader, J.H. Nijsten, milicien geboren te Beek (Limburg) wordt door de krijgsraad te Den Bosch wegens mishandeling veroordeeld tot een jaar en zes maanden gevangenisstraf. Tegen hem was vier jaar geëist.

Noten en bronnen

¹Johannes (Jan) van Biezen, geboren op 11 maart 1882 te Raamsdonk. Zoon van Arnoldus van Biezen en Johanna van Dongen. Hij was gehuwd met Maria Luiken. Hij liet drie jonge kinderen na. Geboorte- en overlijdenakte, Regionaal Archief Tilburg.

Moord te Raamsdonkveer. Tilburgsche Courant, 12-10-1915.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010191224:mpeg21:a0029
Moord te Raamsdonkveer. [Uitvoerig verslag van gebeurtenissen]. Tilburgsche Courant, 13-10-1915.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010191225:mpeg21:a0106
De doodslag te Raamsdonkveer. Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant, 23-10-1915.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRANM02:000018025:mpeg21:a0008

naar boven


31 December 1915. Moord of doodslag. Oldendiever (Dr)
Slachtoffer: Berend Winters (39)
Status: onopgelost


Oldendiever, gemeente Diever. Situatie omstreeks 1915.
Bron afbeelding: www.topotijdreis.nl, 1925


Berend Winters¹ was een keuterboer, die met zijn vrouw en hoogbejaarde ouders in een boerderijtje in Oldendiever woonde. Op oudejaarsavond (destijds nieuwjaarsavond geheten) 1915, als allen al op bed liggen, melden zich enige 'Nieuwjaarwinners'² aan de deur. Berend wil ze niet binnenlaten. Omdat hij bang is dat ze vernielingen gaan aanrichten, gaat hij naar buiten. Daar wordt hij neergestoken. Hij overlijdt in de eerste uren van 1916.

Kort na dit drama arresteert Justitie een verdachte, landbouwer J.V. (of J.H.G.) uit Diever. Deze wordt een maand later vrijgelaten. De zaak is nooit opgelost.

Alles wijst er op dat een van de 'Nieuwjaarwinners' de dodelijke messteek heeft toegebracht. Het groepje bestond hoogstwaarschijnlijk uit jongemannen uit de directe omgeving van Oldediever. Zij hebben altijd gezwegen.

Noten en bronnen

¹ Berend Winters, geboren 29-08-1876 te Oldendiever (Diever). Zoon van Lambert Winters en Annnigje Kruit. Gehuwd op 29 april 1911 met Egbertje Winter (1887-1962). In 1914 kregen ze een zoontje, Lambert, dat slechts twee dagen leefde. Voor hij de boerderij van z'n ouders overnam werkte hij als arbeider en melkrijder. Geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten. Drents Archief, Assen.
² Jongemannen die van deur tot deur trokken om in ruil voor een borrel een goed nieuwjaar te wensen. Ze werden daarbij vanzelfsprekend erg snel dronken. Bron: Steffie van den Oord. Eeuwelingen. Levensverhalen van honderjarigen in Nederland. Contact. Amsterdam, 2002. ,

Moord. De Tijd, 03-01-1916.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010547706:mpeg21:a0058
Moord. Leeuwarder Courant, 04-01-1916.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010600552:mpeg21:a0010
Moord. Nieuwe Tilburgsche Courant, 04-01-1916.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010223579:mpeg21:a0023
Gemengd nieuws. Haagsche courant, 06-01-1916.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000142054:mpeg21:a0040
Op vrije voeten. De Telegraaf, 07-02-1916.
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110548622:mpeg21:a0053

naar boven