versie: 9 februari 2017 - beginpagina Droog


Bloemen van het kwaad

De Goebbels-veiling 



Door Jaap van den Born en Bart FM Droog, februari 2017

---

Gedicht van Goebbels ijlings van veiling gehaald?

Paul Damen, in Bloemen van het kwaad, blz 10: "Zelfs zijn propagandachef Joseph Goebbels leverde poëzie, zoals blijkt uit het opzetje achter op een hotelrekening: ‘Morgens zieht er frisch und fröhlich / zu der Arbeit die ihn freut / und am abend kehrt er heiter / heimwärts, und sein Geist sich neut.’ (...) Maar op een Amerikaanse veiling werden in 2012 zowel dit gedichtje als zijn liefdesbrieven ijlings door de veiling teruggehaald toen bleek dat er nauwelijks belangstelling voor was."

Wat klopt er van dit verhaal?

Ja, Reichspropagandaminister Joseph Goebbels schreef gedichten - daar bestaat geen enkele twijfel over.

Ja, er was op 27 september 2012 een veiling van Goebbels-papieren bij Alexander Historical Auctions in Connecticut.

Ja, daar bevonden zich meerdere door Goebbels geschreven gedichten tussen. Het ging om een compleet Goebbels-archief, dus veel meer dan 'gedichtjes en liefdesbrieven'.

naar boven

Het veilinghuis hoopte het als één partij te verkopen, voor tenminste 200.000 dollar. Maar er kwam maar één bod, lager dan het minimumbedrag. Dus werden op volgende veilingen de stukken los van elkaar aangeboden. Zoals op 20 oktober 2012, toen het veilinghuis een exemplaar van Goebbels boek Das Erwachende Berlin (1934) voor 290 dollar verkocht. De richtprijzen voor Goebbels-documenten lagen bij veilingen op 30 en 31 januari 2013 tussen de 300 tot 1500 dollar.

Nee - er was dus absoluut géén sprake van 'ijlings door de veiling teruggehaald'.

Het gedicht dat Damen toont is inderdaad achter op een hotelrekening geschreven. Maar om het een opzetje te noemen... Damen toont slechts deze vier regels:

Morgens zieht er frisch und fröhlich
zu der Arbeit die ihn freut
und am abend kehrt er heiter
heimwärts, und sein Geist sich neut.

naar boven

Wat bepaald geen opzetje is; dit is het tweede couplet uit een gedicht van tenminste vier coupletten:


Foto: Associated Press, afgedrukt in The Daily Telegraph.

De vraag of het hier om een authentiek Goebbels-gedicht of om een vervalsing gaat, durven we niet te beantwoorden. Dat is een vraag die we aan Goebbels-kenner prof. dr. Ralf Georg Czapla van de universiteit van Heidelberg hebben voorgelegd.

Het veilinghuis Alexander Historical Auctions organiseert aan de lopende band veilingen waar al dan niet vervalst materiaal van allerhande nazibonsen wordt verhandeld. Informatie over zowel de veilingen uit 2012 als latere veilingen is makkelijk online te traceren.

naar boven

---

Bronnen

Dr. Joseph Goebbels. Das erwachenden Berlin. Zentralverlag der N.S.D.A.P. Frz. Eher Nachf., München, 1934. 182p. (2de druk 1934). Vooral fotoboek.
https://archive.org/details/GoebbelsJosephDasErwachendeBerlin1934182S.ScanFraktur

Harald Likus. Sehnsucht nach der Hölle. [Over lezing van Dr. Ralf Georg Czapla]. Braunschweiger Zeitung, 10-05-2003.
In dit stuk staan twee authentieke Goebbels-gedichten vermeld:

[1]

„Die Sonne lacht in voller Pracht
In mein Kämmerlein mitten hinein.
Ich greife Stock und Hut,
nehm meinen tollen Hut,
Und stürme hinaus aus dem Haus.“

[2]

„Ich lache Deiner Gnadenhuld
Spar die für Deine Frommen
Und laß mich, lächerlicher Gott,
In Deine Hölle kommen.
Denn ich will trotzen ohne End‘
Dem Himmel und der Erden
Und fluchen Dir in Ewigkeit
Dass Du mich ließest werden.“

http://www.czapla-germanistik.de/Ralf_Georg_Czapla/Presse/Eintrage/2003/5/10_
Sehnsucht_nach_der_HolleEin_Vortrag_uber_Joseph_goebbels_fruhe_dichtung.html

naar boven

Alexander Historical Auctions. September 2012
Beschrijving van het te veilen Goebbels-archief
http://auctions.alexautographs.com/auction-lot-detail/ THE-PRE-WAR-ARCHIVES-OF-JOSEPH-GOEBBELS ---Hammer-P&salelot=48+++++++++1+&refno= +++73732

Associated Press. Joseph Goebbels early love letters wooing two sisters, school reports and endless poems show warning signs he'd become an anti-Semitic tyrant. Daily Mail, London, 23-09-2012.
http://www.dailymail.co.uk/news/article-2207523/Joseph-Goebbels-early-love-letters-wooing-sisters-school-reports-endless-poems-warning-signs-hed-anti-Semitic-tyrant.html

AP. Joseph Goebbels love letters up for auction. The Telegraph, London, 25-09-2012.
(...) "The thousands of pages include Goebbels' college dissertation, report cards, dozens of poems, school essays and letters from family members, friends and girlfriends." (...) Mr Panagopulos said the sale is on behalf of a Swiss company and would not benefit any relatives of Goebbels, but he said his auction house does not identify consignors. He said the company received the materials from a man who obtained them from an earlier owner who won the rights to the writings in a 1950s court case with Goebbels' sister."
http://www.telegraph.co.uk/history/world-war-two/9564400/Joseph-Goebbels-love-letters-up-for-auction.html

naar boven

Ted Thornhill. Joseph Goebbels’ Letters, Essays And Poetry Up For Auction. The Huffington Post (edition UK), London, 25-09-2012.
(...) "The pre-war archives, which span from his childhood to when he joined the Nazi party in 1924, will be sold off on Friday at Alexander Historical Auctions in Stamford, Connecticut, and are expected to fetch over £200,000."
http://www.huffingtonpost.co.uk/2012/09/25/joseph-goebbels-letters-auction_n_1912370.html

Ofer Aderet. No Buyers for Goebbels Archive in U.S. Auction. Haaretz, (Tel Aviv), 02-10-2012,
http://www.haaretz.com/world-news/no-buyers-for-goebbels-archive-in-u-s-auction-1.467710

Alexander Historical Auctions Winter 2013. Alexander Historical auctions, Stamford, Connecticut (USA), 23-01-2013. blz. 9/10: Goebbels-documenten, 300-1500 dollar.
https://issuu.com/alexanderautographs/docs/alexander_historical
_auctions_winter_2013

Jan Friesmann. The dark trades: In Maryland, Nazi relics go on the auction block. The Washington Post, 11-09-2013
https://www.washingtonpost.com/lifestyle/style/the-dark-trades-in-maryland-nazi-relics-go-on-the-auction-block/2013/09/11/0942ad36-1aef-11e3-8685-5021e0c41964_story.html?utm_term=.cde44ba448e6

Hewi. Goebbels' Literarische Werke: Ambitionen und Grössenwahn. Aachener Zeitung, 19-01-2016.
http://www.aachener-zeitung.de/lokales/heinsberg/goebbels-literarische-
werke-ambitionen-und-groessenwahn-1.1272693

naar boven